зачы́н
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
зачы́н |
зачы́ны |
| Р. |
зачы́ну |
зачы́наў |
| Д. |
зачы́ну |
зачы́нам |
| В. |
зачы́н |
зачы́ны |
| Т. |
зачы́нам |
зачы́намі |
| М. |
зачы́не |
зачы́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
зачы́н, -у, м.
1. Пачатак чаго-н., пачын (разм.).
Зрабіць з. у якой-н. справе.
2. Традыцыйны пачатак (у творах народнай паэзіі).
З. быліны.
|| прым. зачы́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зачы́н, ‑у, м.
1. Разм. Пачатак чаго‑н., пачын. Язэп выцер пот. Зачын быў зроблены. Цяпер трэба было расставіць жанчын па дзялянцы. Асіпенка.
2. Пачатак песні, казкі, быліны, які характарызуецца своеасаблівым складам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запе́ў, -пе́ву, мн. -пе́вы, -пе́ваў, м.
1. Пачатак песні.
2. Зачын у народнай паэзіі.
|| прым. запе́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зачи́н
1. прост. зачы́н, -ну м.; (начало) пача́так, -тку м.;
2. лит. зачы́н, -ну м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пры́казка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
1. Кароткае народнае выслоўе павучальнага зместу; народны афарызм.
Стаць прыказкай (пра каго-, што-н., што стала агульнавядомым з якога-н. боку).
2. Прыгаворка, зачын казкі.
Гэта п., а казка наперадзе.
|| прым. пры́казкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
П. выраз.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Наве́даць ’зайсці, адведаць’ (ТСБМ, Сцяшк.), наве́дываць ’адведваць’, наве́дчык ’наведвальнік’ (Бяльк.). Рус. дыял. наведать, укр. наві́дати, польск. nawiedzić, nawiedzać, ц.-слав. навѣждати да *vědati ’знаць, ведаць’, гістарычна звязанага з *viděti ’бачыць’, што часам знаходзіць адлюстраванне і ў збліжэнні сучасных форм, параўн. навіды ’наведванне парадзіхі’ (віц., Падлужны, вусн. паведамл.), рус. дыял. на́веды ’зачын, зачацце’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пры́казка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.
1. Устойлівае вобразнае выслоўе павучальнага зместу, якое носіць абагульняючы характар. Нічога ў спадчыну не даў мне бацька, Апроч вядомай прыказкі людской: «Менш гавары, а болей слухай, Сёмка». Глебка. «Ліслівае цяля дзве маткі ссе». Вы гэту прыказку напэўна чулі ўсе. Крапіва.
2. Прыгаворка, зачын казкі. Гэта прыказка, а казка наперадзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заде́л м.
1. спец. зачы́н, -ну м., распача́так, -тку м., асно́ва, -вы ж.;
2. (запас полупродуктов, заготовок) задзе́л, -лу м., запа́с, -су м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)