затво́р
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
затво́р |
затво́ры |
| Р. |
затво́ра |
затво́раў |
| Д. |
затво́ру |
затво́рам |
| В. |
затво́р |
затво́ры |
| Т. |
затво́рам |
затво́рамі |
| М. |
затво́ры |
затво́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
затво́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
Частка агнястрэльнай зброі для закрывання і адкрывання канала ствала.
З. вінтоўкі.
|| прым. затво́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
затво́р м. (в огнестрельном оружии) затво́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
затво́р м.
1. (в огнестрельном оружии) затво́р, -ра м., замо́к, -мка́ м.;
2. техн. за́саўка, -кі ж.;
3. (у ворот и т. п.) за́саўка, -кі ж., за́шчапка, -кі ж.;
4. (отшельничество) уст. пустэ́льніцтва, -ва ср.; (келья) ке́лля, -ллі ж.;
жить в затво́ре жыць пустэ́льнікам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
затво́р, ‑а, м.
Частка агнястрэльнай зброі для закрывання і адкрывання канала ствала. Затвор вінтоўкі. □ Шура адцягнуў затвор, загнаў патрон у канал ствала. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Затво́р ’канструкцыя для закрывання і адкрывання апаратуры’ з рус. затвор ’тс’. Параўн. укр. затвор ’тс’, польск. zatwór ’прыстасаванне для замыкання’, чэш. zátvor ’прыстасаванне для закрыцця’, ’зняволенне’, славац. zátvor ’засаўка’, ’забарона распараджацца маёмасцю’, ’зняволенне’, славен. zatvór ’замок, затвор у млыне’, серб.-харв. за́твор ’турма’, ’закрыванне’, балг. затво́р ’турма’, ’частка агнястрэльнай зброі’. Ст.-слав. затворъ ’замок, засаўка’. Ст.-рус. затворъ, затвора ’замок, засаўка’, ’асада, турма, прабыванне ў турме’, ’дзверы, вароты’. Спецыялізацыя значэння адбывалася, відаць, у рус. мове, хаця агульная база яго была ўжо ў прасл. Прасл. zatvorъ утворана з чаргаваннем галоснага ад zatverti, дзе ‑t‑ адцягнена ад otverti, а корань ver‑ той самы, што ў верая (гл.). Фасмер, 2, 82; Шанскі, 2, З, 67–68.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заклінава́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ну́ецца; зак.
Перастаць рухацца ў выніку пашкоджання, шчыльнага прыціскання да чаго-н.
Затвор вінтоўкі заклінаваўся.
|| незак. закліно́ўвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
самоде́йствующий прил. самадзе́ючы;
самоде́йствующий затво́р самадзе́ючы замо́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заклінава́цца, ‑нуецца; зак.
Перастаць рухацца ў выніку шчыльнага прыціскання да чаго‑н. Затвор вінтоўкі заклінаваўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́ктарны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сектара (у 1 знач.). // Які мае форму сектара. Сектарны затвор.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)