зарубі́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зарублю́ зару́бім
2-я ас. зару́біш зару́біце
3-я ас. зару́біць зару́бяць
Прошлы час
м. зарубі́ў зарубі́лі
ж. зарубі́ла
н. зарубі́ла
Загадны лад
2-я ас. зарубі́ зарубі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час зарубі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зарубі́ць¹, -ублю́, -у́біш, -у́біць; -у́блены; зак., што.

Загнуўшы, падшыць краі.

З. хусцінку.

|| незак. зару́бліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. зару́бліванне, -я, н. і зару́бка, -і, ДМ -бцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зарубі́ць², -ублю́, -у́біш, -у́біць; -у́блены; зак., што.

1. Зрабіць зарубку або зарубкі на чым-н. (разм.).

2. Агаліць паверхню пласта, прызначанага для адбойкі (спец.).

З. пласт вугалю.

Зарубі сабе на носе (разм.) — добра запомні на будучае.

|| незак. зару́бліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. зару́бка, -і, ДМ -бцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зарубі́ць I сов., порт. подруби́ть; обруби́ть;

з. ху́стку — подруби́ть (обруби́ть) плато́к

зарубі́ць II сов. (сделать зарубку) заруби́ть, засе́чь, затеса́ть;

2. горн. заруби́ть, вы́рубить;

з. пласт ву́галю — заруби́ть (вы́рубить) пласт у́гля́;

з. (сабе́) на но́се — заруби́ть (себе́) на носу́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зарубі́ць 1, ‑рублю, ‑рубіш, ‑рубіць; зак., што.

Загнуўшы, падшыць краі чаго‑н. Зарубіць хусцінку. Зарубіць ручнік.

зарубі́ць 2, ‑рублю, ‑рубіш, ‑рубіць; зак., што.

1. Разм. Зрабіць зарубку (зарубкі) на чым‑н.

2. Спец. Агаліць паверхню пласта, прызначанага для адбойкі. Зарубіць пласт вугалю.

•••

Зарубіць (сабе) на носе — добра запомніць. — Не, брат, ты павінен жыць! .. Зарубі сабе на носе — жыць!.. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зару́бліваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да зарубіць ​1.

зару́бліваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да зарубіць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

подруби́тьII сов., портн. падрубі́ць, зарубі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазару́бліваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Зарубіць што‑н. з усіх бакоў, зарубіць усё, многае. Пазарубліваць хусткі.

пазару́бліваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Зрабіць зарубкі на ўсім, многім. Пазарубліваць дрэвы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зару́бліванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. зарубліваць ​1зарубіць ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зару́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

1. гл. зарубіць².

2. Метка, знак, зробленыя сякерай, нажом і пад. на чым-н.; засечка.

З. на дрэве.

|| прым. зару́бкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)