зара́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
Ранішняя ці вячэрняя зорка або ўвогуле зорка (у 1 знач.).
Вячэрняя з.
У рацэ адбіваліся заранкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зара́нка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
зара́нка |
зара́нкі |
| Р. |
зара́нкі |
зара́нак |
| Д. |
зара́нцы |
зара́нкам |
| В. |
зара́нку |
зара́нкі |
| Т. |
зара́нкай
зара́нкаю |
зара́нкамі |
| М. |
зара́нцы |
зара́нках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
зара́нка I ж., см. зарані́ца
зара́нка II ж., см. малі́наўка I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зара́нка 1, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Ранішняя або вячэрняя зорка. Вечар быў цёплы. Вогнішчы гарэлі за ракою, а ў рацэ адбівалася вячэрняя заранка, куды больш яркая і барвяная, чым на небе. Караткевіч. Хутчэй, заранка ранняя, Спускайся на зямлю. А. Александровіч. // Увогуле зорка (у 1 знач.). Далёка наперадзе над дарогай успыхвалі густыя, чырвоныя заранкі. Пташнікаў. У змрочным вячэрнім небе замігцелі крывавыя заранкі. Лынькоў.
зара́нка 2, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Тое, што і малінаўка 1. Івалгі аспрэчвалі першынство па мастацкаму свісту ў чырванагрудых заранак, жаваранкі не ўступалі па спевах чарнапёрым драздам. Вірня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзянні́ца, -ы, ж. (паэт.).
Ранняя зара, заранка.
На ўсходзе занялася д.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заряни́ца фольк. зарані́ца, -цы ж., зара́нка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
у́тренний ра́нішні;
у́тренняя звезда́ зара́нка, зарані́ца, ра́нішняя зо́рка;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зарані́ца, ‑ы, ж.
Паэт. Тое, што і заранка 1. Зара-зараніца гарыць у паднябессі, Залоціць красою разлогі. Пушча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зара́начка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Нар.-паэт. Памянш.-ласк. да заранка 1. Ты не згаснеш, ясная зараначка, Ты яшчэ асвеціш родны край. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
денни́ца поэт., уст. зара́нка, -кі ж., зарані́ца, -цы ж., дзянні́ца, -цы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)