Verbum

анлайнавы слоўнік

запі́ць², -п’ю́, -п’е́ш, -п’е́; -п’ём, -п’яце́, -п’ю́ць; -пі́; зак.

Пачаць п’янстваваць.

З. на цэлы тыдзень.

|| незак. запіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запі́ць¹, -п’ю́, -п’е́ш, -п’е́; -п’ём, -п’яце́, -п’ю́ць; -пі́; -пі́ты; зак., што чым.

Выпіць што-н., заглушаючы непрыемны смак або аблягчаючы праглынанне чаго-н.

З. лякарства вадой.

|| незак. запіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запі́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
	адз.	мн.
1-я ас.	зап’ю́	зап’ё́м
2-я ас.	зап’е́ш	зап’яце́
3-я ас.	зап’е́	зап’ю́ць
Прошлы час
м.	запі́ў	запілі́
ж.	запіла́
н.	запіла́ запіло́
Загадны лад
2-я ас.	запі́	запі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час	запі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

запі́ць сов., в разн. знач. запи́ть;

з. ляка́рства вадо́й — запи́ть лека́рство водо́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запі́ць ¹, ‑п’ю, ‑п’еш, ‑п’е; ‑п’ём, ‑д’яце; заг. запі; зак., каго-што.

1. Выпіць што‑н. адразу пасля яды, пасля праглынання чаго‑н. Запіць лякарства. □ Хлеб падзялілі разам па кусочку, Сцюдзёнай запілі вадзіцай. Купала.

2. Разм. Справіць абрад заручын. Запіць нявесту.

запі́ць ², ‑п’ю, ‑п’еш, ‑п’е; ‑п’ём, ‑п’яце; заг. запі; зак.

Пачаць піць запоем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запіва́ць ¹, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да запіць ¹.

запіва́ць ², ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да запіць ².

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запи́ть сов., в разн. знач. запі́ць;

запи́ть пилю́лю водо́й запі́ць пілю́лю вадо́й;

он за́пил ён запі́ў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запіва́ць несов., в разн. знач. запива́ть; см. запі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

захлебну́ть сов.

1. разг. сербану́ць; (глотнуть) глыну́ць;

2. (запить) прост. запі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

яшчэ́, прысл.

1. Дадаткова, у дадатак да таго, што было або што ёсць. Падліць яшчэ малака ў шклянку. □ [Зелянюк:] — Мне трэба забегчы яшчэ ў адно месца. Зарэцкі. — А ну яшчэ яшчэ паддай! — грымнуў Сёмка-матрос. Лынькоў. // Зноў, паўторна. Пасля камандзіроўкі прыеду яшчэ сюды. □ Страх як бы адступіў, і зноў з’явіліся адчайная смеласць, азарт паляўнічага на страшнага звера, жаданне рызыкнуць яшчэ разок. Шамякін.

2. Пакуль што, да гэтых пор, да гэтага часу. Пад гімнасцёркай вызначаліся вострыя, неакрэплыя яшчэ плечы. Мележ. Іван яшчэ не ведаў, што рабіць, але Пятро сілком пацягнуў яго за сабой. Новікаў. Яшчэ ў лагчынах цёмны снег ляжыць, Ды пахне ўжо смалою і бяростаю. Свірка.

3. (пры абазначэнні часу, месца). Ужо. Купала развіваў традыцыі страснага, баявога, публіцыстычна завостранага верша, тыя традыцыі, што склаліся ў яго паэзіі яшчэ да Кастрычніка. Гіст. бел. сав. літ. Вучыся гаспадарыць яшчэ тавар пасучы. Прыказка.

4. Указвае на магчымасць, дастатковасць падстаў для ажыццяўлення якога‑н. дзеяння. [Воўк:] — Не забівай мяне, Іван Світаннік, я табе яшчэ спатрэблюся. Якімовіч.

5. (пры вышэйшай ступені прыметнікаў і прыслоўяў). Больш, у большай ступені. Стары Жук яшчэ ніжэй згорбіўся. Брыль. Зроблена нямала. Але наперадзе яшчэ больш работы. «Звязда». Аднак жа на табе: Ірынка крыкнула на ўвесь клас, што яна таксама хоча расказаць пра сваю маму яшчэ лепш. Няхай.

6. у знач. уступальнага злучн. Указвае на верагоднасць умоў ці на іх суадноснасць з чым‑н.; хоць. Яшчэ не выспаўся Міколка як след пасля начных прыгод, прачнуўся і падумаў: «А што ж будзе там, ля пакгаўза?» Лынькоў.

7. у знач. узмацняльнай часціны. Ужываецца пры займенніках і прыслоўях, каб падкрэсліць якую‑н. прымету, факт і надаць пэўную выразнасць таму, аб чым гаворыцца. [Сцяпан:] — Брук паслужыў бы яшчэ ўга колькі! А то ж даўмеліся: пускаць па бруку трактары! Гіль. Ганна Сцяпанаўна аж не вытрымала, спыніўшы дачку ў спальні, параіла: — Чалавек пакутуе, будзь з ім ласкавейшай. — Яшчэ чаго! Шыцік. // у знач. абмежавальнай часціцы. Ужываецца, каб падкрэсліць, удакладніць якую‑н. прымету, факт. [Алесь:] — От каб малачка, ды яшчэ кісленькага... Запіць кашу, га? Капыловіч. — Што вы, Сцяпан Гаўрылавіч?! — жахаецца Валуйка. — Гэта ж водаахоўны лес. Ды, апрача ўсяго, яшчэ маладняк. Не, не, гэта немагчыма. Мяжэвіч.

•••

Вось яшчэ! гл. вось ².

Гэта яшчэ кветачкі гл. гэта.

Калі яшчэ гл. калі ¹.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)