запра́віць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
запра́ўлю |
запра́вім |
| 2-я ас. |
запра́віш |
запра́віце |
| 3-я ас. |
запра́віць |
запра́вяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
запра́віў |
запра́вілі |
| ж. |
запра́віла |
| н. |
запра́віла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
запра́ў |
запра́ўце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
запра́віўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
запра́віць, -ра́ўлю, -ра́віш, -ра́віць; -ра́ўлены; зак., што.
1. Уставіць, усунуць у што-н.
З. штаны ў боты.
2. Падрыхтаваць да работы, ужывання, карыстання (пра механізмы, прыборы).
З. бак бензінам.
З. газавую лямпу.
3. Пакласці ў што-н. прыправу.
З. грыбы смятанай.
|| незак. запраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. запра́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
|| прым. запра́вачны, -ая, -ае (паводле 2 знач.).
Заправачная станцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запра́віць сов.
1. (горючим) запра́вить;
з. машы́ну — запра́вить маши́ну;
2. кул. запра́вить, сдо́брить;
з. ка́шу са́лам — запра́вить (сдо́брить) ка́шу са́лом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запра́віць, ‑праўлю, ‑правіш, ‑правіць; зак., што.
1. Падаючы належны выгляд, засунуць, укласці край, канцы чаго‑н. куды‑н. [Ганна Васільеўна] заправіла пад хустку пасму сівых валасоў, і твар яе стаў суровым. Няхай. Увёў Аўдолевіч каня ў аглоблі, заправіў дугу і давай засупоньваць хамут. Брыль. // Заслаць, прыбраць. Заправіць ложак.
2. чым. Пакласці ў страву прыправу, закрасу. Антаніна Міхайлаўна засмажыла грыбы, шчодра заправіла іх смятанай. Колас. // Унесці ў глебу ўгнаенні. У калгасе ўсё дэталёва прадугледзелі, усё паставілі на службу ўраджаю: загадзя падабралі ўчасткі, багата запрасілі іх угнаеннямі, паклапаціліся пра насенне высокаўраджайных, перспектыўных сартоў. «Звязда».
3. чым і без дап. Падрыхтаваць для карыстання (машыну, прыбор і пад.), заліўшы або заклаўшы неабходнае рэчыва. Заправіць сіфон. Заправіць бак бензінам. Заправіць машыну. // Уставіць патрэбную дэталь у якую‑н. прыладу, механізм, рыхтуючы іх да работы. Заправіць бабіну ў прадзільную машыну. // Змясціць, паглыбіць што‑н. у што‑н. Заправіць насенне ў глебу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засіві́ць, -сіўлю́, -сіві́ш, -сіві́ць; -сіўлены; зак., што (разм.).
Забяліць, заправіць невялікай колькасцю малака.
З. крупнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засква́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.
Заправіць сквараным салам.
З. булён.
|| незак. засква́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запра́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
1. гл. заправіць, заправіцца.
2. Прыправа да стравы, заправа (разм.).
Страва без запраўкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запра́ўлены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад заправіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.
1. гл. заправіць.
2. чым. Кіраваць, верхаводзіць дзе-н. (разм.).
Усім у доме запраўляе гаспадыня.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
акра́са, -ы, ж. (разм.).
1. Аздоба, упрыгажэнне.
Слова — а. мастацкага твора.
2. Скорам, тлушч, якімі запраўляюць страву; закраска.
Заправіць страву акрасай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)