запалані́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
запаланю́ |
запало́нім |
| 2-я ас. |
запало́ніш |
запало́ніце |
| 3-я ас. |
запало́ніць |
запало́няць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
запалані́ў |
запалані́лі |
| ж. |
запалані́ла |
| н. |
запалані́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
запалані́ |
запалані́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
запалані́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
запалані́ць сов.
1. взять в плен; плени́ть;
2. перен. плени́ть;
з. сэ́рца дзяўчы́ны — плени́ть се́рдце де́вушки;
3. разг. заполони́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запалані́ць, ‑ланю, ‑лоніш, ‑лоніць; зак., каго-што.
1. Захапіць, узяць у палон. Гэта я вяду бойку з вартай. Перабіўшы яе, раз’юшаны, віхрам урываюся ў палац, каб запаланіць Псіхею. Сяргейчык. // Скарыць, пазбавіць свабоды, незалежнасці. Прыйшлі з-за мора ворагі Народ запаланіць, Агнём, напалмам, порахам Карэю спапяліць. Танк. // перан. Прывабіўшы, зачараваўшы чым‑н., падпарадкаваць свайму ўплыву. Дзяўчыны сэрца ён запаланіў, прывабіў І да яе ў палон Сам неўзабаве трапіў. Калачынскі. Вучонага пакуль не было, і студэнты незвычайным красамоўствам спрабавалі запаланіць няўрымслівую дзяўчыну. Асіпенка.
2. Заняць, запоўніць сабой якую‑н. прастору. Калідор аж гудзеў ад хлопцаў і дзяўчат, якія раніцаю запаланілі ўвесь будынак. Карпаў. // перан. Нахлынуўшы, запоўніць сабою (пра думкі, пачуцці і пад.). Раптам наляцелі ўспаміны пра Зосю, наляцелі і запаланілі ўсё сэрца, усю душу. Лупсякоў. І зноў стала шкада сына. Шкада да болю, аж сэрца сціснулася... І трывога нейкая незразумелая, але нязносная запаланіла ўсё нутро. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заполони́ть сов., разг. запалані́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запаланя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да запаланіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запало́ньваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да запаланіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запало́нены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад запаланіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ахлы́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Абдаць чым‑н. вадкім з усіх бакоў. // перан. Агарнуць, апекаваць, запаланіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плени́ть сов.
1. (взять в плен) уст. узя́ць у пало́н; палані́ць, запалані́ць;
2. перен. палані́ць, запалані́ць; (очаровать) зачарава́ць; (привлечь) прыва́біць; (увлечь, захватить) захапі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запалане́нне ср.
1. взя́тие в плен;
2. перен. плене́ние; см. запалані́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)