заняво́ленне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
заняво́ленне |
| Р. |
заняво́лення |
| Д. |
заняво́ленню |
| В. |
заняво́ленне |
| Т. |
заняво́леннем |
| М. |
заняво́ленні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
заняво́ленне ср. (состояние) порабоще́ние, закабале́ние; закрепоще́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заняво́ленне, ‑я, н.
Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. заняволіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заняво́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., каго-што.
Пазбавіць волі, незалежнасці, поўнасцю падпарадкаваць сабе.
|| незак. заняво́льваць, -аю, -аеш, -ае; наз. заняво́льванне, -я, н.
|| наз. заняво́ленне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закабале́ние закабале́нне, -ння ср., заняво́ленне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
порабоще́ние ср. заняво́ленне, -ння ср., заняво́льванне, -ння ср.; прыгнята́нне, -ння ср.; прыгнёт, -ту м., мн. нет;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
турма́, ‑ы; мн. турмы, ‑аў; ж.
1. Месца зняволення, будынак, дзе ўтрымліваюцца асобы, якія прыгавораны судом да пазбаўлення волі, або тыя, што знаходзяцца пад следствам. [Дзяўчыну] не пасадзілі ў турму, а паколькі яна была яшчэ вельмі маладая, суд вырашыў выслаць яе этапным парадкам у нейкі штат. Лынькоў. Машына спынілася каля турмы. Мележ. // Пакаранне зняволеннем. Відаць было Максіму, што Алесь вельмі ганарыцца сваімі чатырма і васьмю месяцамі турмы. Машара. Дзед не змоўчаў. — Мой след, — сказаў ён, — хоць і праз турмы прайшоў, але чысты, не тое, што другіх... Якімовіч. // Знаходжанне ў зняволенні. У турме [П. Пестрак] захапляўся літаратурай, шмат чытаў, пісаў вершы. Хромчанка. А Кірыл сваё паўтараў: — Так усім і скажы, рабочы я і аніякай турмы не адбываў. Кавалёў. Пайду ў турму і веру — будзе год, калі маю прамову дагаворыць натхнёны барыкадамі кулямёт! Таўлай.
2. перан. Месца, дзе цяжка жыць, дзе жывуць прыгнечана. Царская Расія была турмой народаў. □ Я старац, Фёдар Кузьміч... Пустэльнік, Які сам сябе тут, на заімцы, у келлю-турму запёр... Сіпакоў. // Заняволенне, прыгнечанне. Ф. Багушэвіч .. клікаў з цемры да святла, з турмы на свабоду. «Полымя».
•••
Турма плача па кім — пра таго, хто заслугоўвае пакарання, турэмнага зняволення.
[Ад ням. Turm.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)