Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зала́зіць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зала́жу |
зала́зім |
| 2-я ас. |
зала́зіш |
зала́зіце |
| 3-я ас. |
зала́зіць |
зала́зяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
зала́зіў |
зала́зілі |
| ж. |
зала́зіла |
| н. |
зала́зіла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
зала́зь |
зала́зьце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
зала́зячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
зала́зіць I несов., в разн. знач. залеза́ть; см. зале́зці
зала́зіць II несов., разг. (начать лазить) зала́зить;
не́хта ~зіў па да́ху — кто́-то зала́зил по кры́ше
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зала́зіць, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць.
Незак. да залезці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зале́зці, -зу, -зеш, -зе; -ле́з, -ле́зла; -ле́зь; зак.
1. на што. Падняцца, забрацца.
З. на дрэва.
2. у што. Увайсці, пранікнуць куды-н. (разм.).
З. ў машыну.
З. ў ваду.
З. ў кішэню.
◊
Залезці ў доўг — стаць даўжніком каго-н.
|| незак. зала́зіць, -а́жу, -а́зіш, -а́зіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
залеза́ть несов., в разн. знач. зала́зіць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
затёсываться
1. (залезать) разг. зала́зіць;
2. страд. зачэ́свацца; см. затёсывать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шы́цца¹, шы́юся, шы́ешся, шы́ецца; незак. (разм.).
1. Лезці, прабірацца і пад. ў вузкае месца, туды, дзе цесна; хавацца куды-н.; пранікаць, залазіць куда-н.
Ш. ў натоўп.
Куры шыюцца ў крапіву.
2. перан. Старацца быць падобным на каго-н., прыкідвацца кім-н.
Ш. ў дурні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
залаві́ць, ‑лаўлю, ‑ловіш, ‑ловіць; зак.
Абл.
1. каго-што. Злавіць, захапіць. [Ганна:] Дык ты, Зоська, глядзі, асцерагайся. Чорт яму.. верыў, гатоў яшчэ залазіць дзе адну, ды... Крапіва.
2. Атрымаць (удар). [Мікіта:] Вой! вой! вой! Залавіў па пальцы! Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пага́нец, ‑нца, м.
Разм. лаянк.
1. Вельмі дрэнны, подлы чалавек. [Доктар:] — Колькі людзей праз гэтага паганца загінула, падумаць страшна. Грахоўскі. // Наогул пра каго‑н. непаслухмянага, надакучлівага і пад. [Жанчына:] — Колькі я цябе буду клікаць! Ну, паганец, не прыходзь дамоў! Я табе дам! Шамякін. Навёў тэадаліт — а гнус той слепіць вочы. Ну так і лезе дрэнь у нос, у рот, У вушы, за каўнер залазіць абармот. І не дасі паганцу рады. Корбан.
2. Уст. Нехрысціянін, чалавек іншай веры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)