закало́ць², 1 і 2 ас. не ўжыв., -ко́ле; зак.

Пачаць калоць¹ (у 1 знач.).

Закалола ў бок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закало́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. закалю́ зако́лем
2-я ас. зако́леш зако́леце
3-я ас. зако́ле зако́люць
Прошлы час
м. закало́ў закало́лі
ж. закало́ла
н. закало́ла
Загадны лад
2-я ас. закалі́ закалі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час закало́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

закало́ць¹, -калю́, -ко́леш, -ко́ле; -калі́; -ко́латы; зак.

1. гл. калоць¹.

2. што. Замацаваць, пракалоўшы чым-н. вострым, тонкім.

З. валасы шпількамі.

|| незак. зако́лваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закало́ць I сов.

1. в разн. знач. заколо́ть; (свинью — ещё) заре́зать, заби́ть;

з. штыко́м — заколо́ть штыко́м;

з. валасы́ — заколо́ть во́лосы;

2. забода́ть

закало́ць II сов. (начать колоть) заколо́ть;

~ло́ла ў пляча́х — безл. заколо́ло в спине́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закало́ць ​1, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., каго-што.

1. Забіць, пракалоўшы чым‑н. вострым. Аднойчы ў баі, чалавек вялікай фізічнай сілы, Хамутоўскі закалоў штыком трох варожых салдат. Курто. // Забіць на мяса (свінню). — Наташа, парсюка ты запалі, каб дзеці на нішчымніцы не сядзелі. Шамякін.

2. Замацаваць, пракалоўшы чым‑н. вострым; прыкалоць. Закалоць валасы шпількамі.

закало́ць ​2, ‑коле; зак.

Пачаць калоць ​1 (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кало́ць¹, калю́, ко́леш, ко́ле; калі́; незак.

1. каго-што. Датыкаючыся чым-н. вострым, выклікаць боль.

К. іголкай.

Цэлы дзень калола (безас.) пад сэрцам (перан.).

2. каго (што). Рабіць укол, уколы (разм.).

Хвораму калолі антыбіётыкі.

3. каго (што). Забіваць чым-н. вострым.

К. свінню.

4. каго-што. Біць рагамі, бадаць (разм.).

Бедная тая дамова, дзе вала коле карова (прыказка).

5. перан., каго (што) і без дап. Рабіць каму-н. колкія заўвагі, папракаць.

К. дакорамі.

◊

Калоць (у) вочы (разм.) — папікаць, дакараць, сарамаціць.

Праўда вочы коле (прыказка) — пра нежаданне слухаць непрыемную праўду.

|| зак. закало́ць, -калю́, -ко́леш, -ко́ле; -калі́; -ко́латы (да 3 знач.).

|| аднакр. кальну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1, 2 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зако́лваць гл. закалоць¹.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зако́лваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да закалоць ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зако́латы, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад закалоць ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зако́латы зако́лотый; заре́занный, заби́тый; см. закало́ць I 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)