зажо́ра
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
зажо́ра |
зажо́ры |
| Р. |
зажо́ры |
зажо́р |
| Д. |
зажо́ры |
зажо́рам |
| В. |
зажо́ру |
зажо́ры |
| Т. |
зажо́рай
зажо́раю |
зажо́рамі |
| М. |
зажо́ры |
зажо́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
зажо́ра ж., в разн. знач. зажо́р м., зажо́ра
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зажо́ра, ‑ы, ж. і зажо́р, ‑у, м.
1. Падснежная вада ў ямках і калдобінах на дарозе пры раставанні снегу. Няма дарог. У кожным рове Зажора, пухлы снег, вада. Колас.
2. Затор лёду ў русле ракі ў час ледаходу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зажо́р м. и зажора ж., обл. (скопление льда) зато́р, -ру м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зажо́р, -ру м., см. зажо́ра
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
По́жарка ’трэшчына на лёдзе’ (Сл. Брэс.), пожо́ра ’вада паверх лёду, верхаводка’ (ТС); параўн. абжо́ра ’вада паверх лёду’ (ЛА, 2), рус. обжо́р ’тс’, зажо́ра ’палонка’, ’яма’, зажо́ры ’талая вада пад снегам, у ямах на дарозе і палях’, чэш. požírka, požeradlo ’прадонне, глыбокае месца ў вадзе’. Узыходзіць да прасл. *žerdlo/*žьrdlo (гл. жарало), з якога ў некаторых дыялектах развілося значэнне ’крыніца’: параўн. укр. бойк. žereło ’крыніца’, польск. źródło ’тс’ і пад. У якасці назвы балота гэтая аснова ў рус. жорло́ ’правал; багністае месца на балоце’ (Куркіна, Этимология–1967, 132). Са значэння ’крыніца’, г. зн. ’вада, якая выступае з-пад зямлі’, развілося значэнне ’вада, якая выступае з-пад лёду ці снегу’. Параўн. яшчэ нажор.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)