зады́ханы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зады́ханы зады́ханая зады́ханае зады́ханыя
Р. зады́ханага зады́ханай
зады́ханае		 зады́ханага зады́ханых
Д. зады́ханаму зады́ханай зады́ханаму зады́ханым
В. зады́ханы (неадуш.)
зады́ханага (адуш.)		 зады́ханую зады́ханае зады́ханыя (неадуш.)
зады́ханых (адуш.)
Т. зады́ханым зады́ханай
зады́ханаю		 зады́ханым зады́ханымі
М. зады́ханым зады́ханай зады́ханым зады́ханых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зады́ханы

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зады́ханы зады́ханая зады́ханае зады́ханыя
Р. зады́ханага зады́ханай
зады́ханае		 зады́ханага зады́ханых
Д. зады́ханаму зады́ханай зады́ханаму зады́ханым
В. зады́ханы (неадуш.)
зады́ханага (адуш.)		 зады́ханую зады́ханае зады́ханыя (неадуш.)
зады́ханых (адуш.)
Т. зады́ханым зады́ханай
зады́ханаю		 зады́ханым зады́ханымі
М. зады́ханым зады́ханай зады́ханым зады́ханых

Кароткая форма: задыхана.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зады́ханы запы́хавшийся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зады́ханы, ‑ая, ‑ае.

Які задыхаўся, пачаў цяжка і часта дыхаць. Маці ўбегла задыханая, перапалоханая. Мележ. Коні, узмыленыя і задыханыя, пяліся ў пастронках, гналі баразну. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запы́хавшийся прил. зады́ханы, запы́ханы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

азірну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

1. Павярнуўшыся, аглянуцца, паглядзець назад. [Пятрусь] азірнуўся назад: маці працягвала ўдагонку яму рукі, яе падтрымлівала чарнакудрая дзяўчынка. Каваль.

2. Паглядзець вакол сябе; агледзецца. Толькі выбіўшыся з сілы, задыханы,.. [Грэчка] спыніўся і азірнуўся навокал. Мележ. Хлопчык схаваў бязмен пад кашулю, высунуў галаву з дзвярэй на двор, азірнуўся ва ўсе бакі і, колькі духу, памчаўся па сцежцы на загуменне. Брыль. / у перан. ужыв. О, як бы я хацеў спачатку Дарогу жыцця па парадку Прайсці яшчэ раз, азірнуцца, Сабраць з дарог каменні тыя, Што губяць сілы маладыя. Колас.

•••

Не паспееш (не паспеў, не паспела) азірнуцца, як... гл. паспець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)