Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заглушы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
заглушу́ |
заглу́шым |
| 2-я ас. |
заглу́шыш |
заглу́шыце |
| 3-я ас. |
заглу́шыць |
заглу́шаць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
заглушы́ў |
заглушы́лі |
| ж. |
заглушы́ла |
| н. |
заглушы́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
заглушы́ |
заглушы́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
заглушы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
заглушы́ць сов.
1. (звуки) заглуши́ть, покры́ть;
з. крык — заглуши́ть крик;
го́лас прамо́ўцы ~шы́ў шум у за́ле — го́лос ора́тора заглуши́л (покры́л) шум в за́ле;
2. (разрастаясь, вытеснить другие растения) заглуши́ть;
3. (выключить) заглуши́ть;
з. мато́р — заглуши́ть мото́р;
4. перен. (о чувствах) заглуши́ть; (протест и т.п. — ещё) подави́ть;
з. боль — заглуши́ть боль
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заглушы́ць, ‑глушу, ‑глушыш, ‑глушыць; зак., што.
1. Перавысіць мацнейшым гукамі іншыя гукі, зрабіўшы іх нячутнымі. [Салаўіных] песень не маглі заглушыць грук і шум вагонных колаў. Колас. У вёсцы чуваць былі галасы. Вось іх заглушыў новы стрэл. Лупсякоў. // Зрабіць менш чутным; адбіць (пра пах і інш.). Нішто не магло заглушыць гэтага цёплага прэлага водару вільготнай асенняй зямлі. Шамякін. // Разм. Спыніць работу механізма, дзейнасць якога суправаджаецца гукамі. Якаў заглушыў матор, хоць мог і не паслухаць кладаўшчыка. Кулакоўскі.
2. перан. Зменшыць сілу якога‑н. пачуцця; прыглушыць. Жанчына хацела заглушыць сабе боль і маўчаць, што б з ёй ні рабілі. Сабаленка. Суцешыць Міхася, заглушыць яго гора ніхто не мог. Якімовіч.
3. Разросшыся, не даць расці другім раслінам, перашкодзіць іх росту. Жыта заглушыла васількі. Бялевіч.
4. перан. Задушыць, знішчыць. Ні беднасць, ні эксплуатацыя, ні прыгнёт не маглі заглушыць у працоўным чалавеку яго творчых сіл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глушы́ць, глушу́, глу́шыш, глу́шыць; незак., каго-што.
1. Перашкаджаць слухаць.
Розныя шумы глушылі прамову, і нічога не было чуваць.
2. Рабіць нячутным, заглушаць.
Г. радыё.
3. Не даваць расці, перашкаджаць развіццю чаго-н.
Крапіва глушыла буракі.
Г. ініцыятыву (перан.).
4. Моцным ударам аглушаць, пазбаўляць прытомнасці.
Г. рыбу.
5. Выключаць (матор, машыну і пад.).
Г. матор.
6. Вельмі многа піць чаго-н. (пераважна пра алкаголь; разм.).
Г. гарэлку.
|| зак. заглушы́ць, -глушу́, -глу́шыш, -глу́шыць; -глу́шаны (да 1—3 і 5 знач.) і аглушы́ць, аглушу́, аглу́шыш, аглу́шыць; аглу́шаны (да 4 знач.).
|| наз. глушэ́нне, -я, н. (да 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заглуши́ть сов., в разн. знач. заглушы́ць;
заглуши́ть шаги́ заглушы́ць кро́кі;
сорняки́ заглуши́ли сад пустазе́лле заглушы́ла сад;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перакрыча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́; зак., каго-што.
Заглушыць сваім крыкам голас другога, другіх.
Цяжка п. натоўп.
|| незак. перакры́кваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заглуша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да заглушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заглу́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да заглушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заглу́шаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад заглушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)