завало́даць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. завало́даю завало́даем
2-я ас. завало́даеш завало́даеце
3-я ас. завало́дае завало́даюць
Прошлы час
м. завало́даў завало́далі
ж. завало́дала
н. завало́дала
Загадны лад
2-я ас. завало́дай завало́дайце
Дзеепрыслоўе
прош. час завало́даўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

завало́даць сов., прям., перен. завладе́ть, овладе́ть;

з. крэ́пасцю — завладе́ть (овладе́ть) кре́постью;

з. ува́гай — завладе́ть (овладе́ть) внима́нием

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

завало́даць, -аю, -аеш, -ае і заўлада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., кім-чым.

1. Узяць каго-, што-н. у поўнае сваё распараджэнне; захапіць.

З. чужой маёмасцю.

2. перан. Прыцягнуць да сябе, падпарадкаваць свайму ўплыву.

З. чыёй-н. увагай.

|| незак. завало́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

завало́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і заўлада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., кім-чым.

1. Узяць што‑н. у сваё ўладанне; захапіць. Чалавек навучыўся браць багацці зямлі, навучыўся рабіць машыны, завалодаў морамі, рэкамі, паветрам. Галавач. [Птушаняты] злосна штурхаюцца, стараючыся завалодаць большым і лепшым кавалкам. В. Вольскі.

2. перан. Прыцягнуць да сябе, падпарадкаваць свайму ўплыву. Відаць было, што памочнік хацеў завалодаць адзін увагаю панны Ядвісі, а настаўніка адцерці. Колас. Ідэя электрыфікацыі завалодала калгаснікамі ўсіх калгасаў сельсавета. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заўлада́ць гл. завалодаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

завладе́ть сов. завало́даць, заўлада́ць;

завладе́ть внима́нием завало́даць ува́гай, прыкава́ць ува́гу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заўлада́ць сов., см. завало́даць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заўлада́ць,

гл. завалодаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

га́ліцца, га́люся, га́лішся, га́ліцца; незак., на каго-што (разм.).

Квапіцца, імкнуцца завалодаць чым-н.

Г. на чужое дабро.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

завало́дваць несов., прям., перен. завладева́ть, овладева́ть; см. завало́даць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)