забаро́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
забару́ |
забо́рам |
| 2-я ас. |
забо́раш |
забо́раце |
| 3-я ас. |
забо́ра |
забо́руць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
забаро́ў |
забаро́лі |
| ж. |
забаро́ла |
| н. |
забаро́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
забары́ |
забары́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
забаро́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
◎ Наворысты ’пахілены (пра дрэва)’ (лельч., Нар. лекс.), ’пахілы, нахілены (пра дрэва)’ (ТС). Відаць, належыць да вялікай групы слоў з коранем ‑ver‑j‑vor‑, якія абазначаюць розныя жэрдкі, рычагі, загароды і пад., параўн. палес. вор ’плот у дзве ці тры жэрдкі’, укр. ворина ’калок у частаколе’, забора ’калок, якім закрываюць вароты’, славен. navor ’рычаг’ і інш., усе да *verati ’ўсоўваць’. Гл. вор 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каля́ предлог с род.
1. (рядом — с определённой стороны) во́зле, у, при (ком, чём), на (ком, чём);
дрэ́ва расце́ к. пло́та — де́рево растёт во́зле (у) забо́ра;
ха́та стаі́ць к. ракі́ — дом стои́т во́зле (у) реки́ (на реке́);
2. (рядом — с нескольких сторон или с неизвестной стороны) о́коло;
к. дрэ́ва лята́лі вераб’і́ — о́коло де́рева лета́ли воробьи́;
стань к. варо́т — стань о́коло воро́т;
3. (приблизительно) о́коло;
да вёскі к. двух кіламе́траў — до дере́вни о́коло двух киломе́тров;
яму́ к. двух год — ему́ о́коло двух лет;
к. по́ўначы — о́коло полу́ночи
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)