жы́жка, -і, ДМ -жцы, ж.

1. Цякучая сумесь вадкіх і цвёрдых рэчываў.

Ж. з гразі і снегу.

2. Вадкая частка стравы.

Зліць жыжку з супу.

|| памянш.-ласк. жы́жачка, -і, ДМ -чцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жы́жка I ж.

1. жи́жа;

2. (о пище) жи́дкое ср.

жы́жка II ж., обл. жгу́чая крапи́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жы́жка, ‑і, ДМ ‑жцы, ж.

1. Цякучая сумесь вадкіх і цвёрдых рэчываў. Гнаявая жыжка. □ Да раніцы ад прыгожай белі не засталося і следу — усё было пакрыта брудна-шэрай жыжкай з гразі і снегу. Васілёнак.

2. Вадкая частка стравы. Джвучка боўтаецца лыжкай у халадніку — ловіць агуркі; сёрбае праз зубы жыжку. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Жы́жка 1 ’кроў’ (Жд. 1). Рус. жи́жка, бранск., кур., варонеж., арл., тул., смал. ’вадкасць’, смал. ’кроў’. Памянш. суфікс ‑ка ад наз. жыжа 1 (гл.)

Жы́жка 2 ’крапіва’ (Жд. 2). Укр. дзіцяч. жи́жка ’ўсё гарачае і пякучае’ (Грынч.), палес. жи́жка, жі́жка ’крапіва’. Ад кораня дзеяслова жыгаць ’апякаць’ з суфіксам ‑к‑a і марфаналагічным чаргаваннем г/ж. Параўн. і жыжа 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жи́жа жы́жка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жы́жа, -ы, ж.

1. Тое, што і жыжка (у 1 знач.).

2. У дзіцячай лексіцы: агонь.

Ж. кусь!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

по́ліўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -лівак, ж.

1. Вадкая страва з мучной прыправай.

Частавалі яго поліўкай.

2. Рэдкая частка якой-н. ежы, жыжка.

Наліла адной поліўкі.

|| прым. по́лівачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гнаявы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да гною. Гнаявая жыжка. Гнаявыя бактэрыі. // Прызначаны для работы з гноем. Гнаявыя вілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жы́жа ж.

1. см. жы́жка I 1;

2. дет. ого́нь м.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Мырызянка ’жыжка ад паліваемага вадой гною, змешчанага ў старым рэшаце’ (Нік. Очерки). Няясна. Відаць, генетычна звязана з літ. bliurzė ’жыжка’. На кансанантызм, магчыма, уплывала лексема мурза (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)