жы́ва
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| жы́ва |
жыве́й |
найжыве́й |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
жы́ва нареч.
1. (наглядно, ярко) жи́во;
2. разг. оживлённо
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жы́ва, прысл.
1. Наглядна, маляўніча, ярка. Прачытаў Сцяпан аб адным здарэнні на начлезе, дзе апісвалася вельмі жыва і натуральна, як дзядзька Мікола шукаў сваю люльку. Колас. // Выразна, яскрава. У Панасюка ўсплывае жыва ў памяці малюнак развітання з маткай. Яна галасіла, як па нябожчыку: — На каго ты мяне, старую, пакідаеш? Бядуля.
2. Хутка, паспешліва. Наталька жыва абулася ў свае старыя чаравічкі. Колас.
3. Ажыўлена, бадзёра, бойка. Гутарка на сходзе ішла жыва, хаця і бязладна. Дуброўскі. — Давай сыр! — жыва сказаў мужчына, хапаючыся за кошык. Самуйлёнак.
4. Дзейсна, актыўна; горача. Беларуская крытыка жыва адгукалася і на тую палеміку, якая разгортвалася на старонках усесаюзнага друку. Перкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жыва...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню а) слову «жывы», напрыклад: жывародзячы; б) слову «жыццё», напрыклад: жыватворны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ура́злівы, -ая, -ае.
Здольны жыва адчуваць, успрымаць што-н.; такі, якога лёгка вывесці з раўнавагі.
У. чалавек.
Уразлівае сэрца.
|| наз. ура́злівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эмацыяна́льны, -ая, -ае.
1. гл. эмоцыя.
2. Які выражае эмоцыі, насычаны, выкліканы імі.
Эмацыянальная размова.
3. Здольны жыва рэагаваць, які лёгка паддаецца эмоцыям.
Эмацыянальная асоба.
|| наз. эмацыяна́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́кі, прысл. і злучнік.
Абл. Пакуль. — Адцягнем покі што брычку, а перадок няхай тут пабудзе. Жыва, хлопцы, жыва. Колас. І покі ў магілу не лягу — Вы ў сэрцы, Ільіч дарагі. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жывапіса́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак. і незак., каго-што.
Кніжн. Апісаць (апісваць) жыва, выразна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хаму́ла, ‑ы, м.
Разм. груб. Хам. [Ураднік:] — Маўчаць, хамула! Жыва адзявайся! Макар! Прыступай да справы! Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́бразна, прысл.
1. Пры дапамозе мастацкіх вобразаў. Вобразна абагульніць жыццёвых факты.
2. Яскрава, жыва. Гаварыць вобразна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)