жагна́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
жагна́юся |
жагна́емся |
| 2-я ас. |
жагна́ешся |
жагна́ецеся |
| 3-я ас. |
жагна́ецца |
жагна́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
жагна́ўся |
жагна́ліся |
| ж. |
жагна́лася |
| н. |
жагна́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
жагна́йся |
жагна́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
жагна́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
жагна́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Уст. Хрысціцца. Як зазванілі, ён зняў шапку і пачаў жагнацца. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жагну́цца ’сцепануцца, скалануцца ад вельмі гарачай ці халоднай вады’ (навагр., З нар. сл., 57). Магчыма, тлумачэнне праз семантычны пераход ад жагнацца ’хрысціцца’ (са спалоху, ад нечаканасці) або хутчэй жахнуцца ’спалохацца’ (адно з адценняў значэння: ’у жаху адхіснуцца’, ТСБМ) з экспрэсіўным азванчэннем зычнага (х > г). Не выключана кантамінацыя абодвух слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хрысціцца; жагнацца (абл.) □ класці крыжы
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)