езуі́т

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. езуі́т езуі́ты
Р. езуі́та езуі́таў
Д. езуі́ту езуі́там
В. езуі́та езуі́таў
Т. езуі́там езуі́тамі
М. езуі́це езуі́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

о́рдэн², -а, мн. -ы, -аў, м.

Арганізацыя, таварыства з пэўным статутам (манаская або ў Сярэднія вякі рыцарская і г.д.).

О. езуітаў.

|| прым. о́рдэнскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

янсені́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Гіст. Які мае адносіны да янсенізму, янсеніста. Янсенісцкія выступленні супраць езуітаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кангрэга́цыя, ‑і, ж.

1. Аб’яднанне царкоўных, у прыватнасці манаскіх, абшчын аднаго ордэна ў рымска-каталіцкай царкве. Кангрэгацыя езуітаў.

2. Адміністрацыйны орган пры рымскім папе, які ведае пэўным колам пытанняў.

[Лац. congregatio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

езуі́цкі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да езуіта (у 1 знач.), езуітаў. Езуіцкі касцёл. □ Косю перавялі вучыцца ў езуіцкую жаночую гімназію. Карпюк.

2. перан. Хітры, крывадушны, вераломны. [Янка Рыбалтовіч] чытаў, маліўся над магілкамі сваіх дзядоў па-лацінску, з езуіцкай лісінай пакорай хадзіў па вёсках, носячы людзям «збаўленне ад бязбожнага камунізма...» Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

о́рдэн ​1, ‑а, м.

Знак узнагароды розных ступеняў і назваў за ваенныя або грамадзянскія заслугі. Ордэн Леніна. Ордэн Кутузава. Ордэн Чырвонай Зоркі. □ Тры баявыя ордэны ўпрыгожылі грудзі Ваўчка. Хадкевіч. Ордэн баявога Чырвонага Сцяга ўпрыгожыў сцяг камсамола рэспублікі. «Звязда».

[Ад лац. ordo (ordinis) — рад, разрад.]

о́рдэн ​2, ‑а, м.

Манаскае або рыцарска-манаскае таварыства каталіцкай царквы з пэўным статутам. Ордэн езуітаў. Ордэн мечаносцаў. // Назва некаторых тайных рэлігійна-філасофскіх аб’яднанняў, арганізацый. Масонскі ордэн.

[Ад лац. ordo (ordinis) — рад, разрад.]

о́рдэн ​3, ‑а, м.

Тое, што і ордэр ​2. Дарычны ордэн.

[Ад лац. ordo (ordinis) — рад, разрад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)