Verbum

анлайнавы слоўнік

дэспаты́зм

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дэспаты́зм, -у, м.

1. Неабмежаваная ўлада, самавольства.

Д. самаўладства.

2. перан. Паводзіны дэспата (у 2 знач.).

Сямейны д.

|| прым. дэспаты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэспаты́зм, -му м. деспоти́зм

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дэспаты́зм, ‑у, м.

1. Тое, што і дэспатыя.

2. Самавольства ў адносінах да акружаючых; самадурства, тыранства. Дэспатызм прыгоннікаў. Сямейны дэспатызм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

деспоти́зм дэспаты́зм, -му м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тыра́нства, -а, н.

1. Паводзіны, учынкі тырана (у 2 знач.).

2. Дэспатызм, жорсткасць.

Мінуліся часы яго т.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тырані́я, -і, ж.

1. Праўленне, улада, заснаваная на самавольстве і дэспатызме.

2. перан. Дэспатызм, жорсткасць у адносінах да каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэспаты́чны, -ая, -ае.

1. гл. дэспатызм, дэспатыя.

2. перан. Самаўладны, які не лічыцца з воляй і жаданнямі іншых.

Дэспатычная натура.

|| наз. дэспаты́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фашы́стваваць, ‑вую, ‑вуеш, ‑вуе; незак.

Дзейнічаць, паводзіць сябе па-фашысцку, праяўляючы лютасць, дэспатызм, бязлітаснасць. // Праводзіць, ажыццяўляць фашысцкую дыктатуру.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

произво́л м. (своеволие) самаво́льства, -ва ср., самаду́рства, -ва ср.; (деспотизм) дэспаты́зм, -му м.;

произво́л власте́й самаво́льства (дэспаты́зм) ула́д;

по произво́лу па сваёй во́лі;

◊

оста́вить на произво́л судьбы́ пакі́нуць на во́лю лёсу; кі́нуць на вы́рак лёсу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)