дэбю́т

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. дэбю́т дэбю́ты
Р. дэбю́ту дэбю́таў
Д. дэбю́ту дэбю́там
В. дэбю́т дэбю́ты
Т. дэбю́там дэбю́тамі
М. дэбю́це дэбю́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дэбю́т, -у, М -бю́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Першае выступленне на сцэне або наогул у якой-н. дзейнасці.

Д. у оперным тэатры.

Д. маладога паэта.

2. Пачатак шахматнай або шашачнай партыі.

Адкрыты д.

|| прым. дэбю́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэбю́т, -ту м., в разн. знач. дебю́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дэбю́т, ‑у, М ‑бюце, м.

1. Першае выступленне артыста на сцэне. Для дэбюту мне далі ролю прынца ў інсцэніраванай казцы Андэрсена «Прынц і жабрак». Рамановіч. // Першае публічнае выступленне ў якой‑н. галіне дзейнасці. Літаратурны дэбют.

2. Пачатак шахматнай або шашачнай партыі. Адкрыты дэбют.

[Фр. début.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дэбю́т ’дэбют’ (БРС). Рус. дебю́т, укр. дебю́т. Першакрыніцай запазычання з’яўляецца франц. début ’тс’ (ад дзеяслова débuter ’выступаць, пачынаць, рабіць першы крок’; адсюль і франц. débutant ’дэбютант’ > рус. дебюта́нт > бел. дэбюта́нт, укр. дебюта́нт). Гл. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 35–36; Фасмер, 1, 490. Рус. дебюти́ровать, бел. дэбютава́ць, укр. дебютува́ти адлюстроўваюць франц. débuter, ням. debütieren (< франц.). Гл. Фасмер, 1, 491.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дебю́т дэбю́т, -ту м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́шачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пешкі (у 1 знач.). Пешачная атака. Пешачны дэбют.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцэна́рый, ‑я, м.

1. Літаратурны твор, напісаны як аснова для пастаноўкі кінафільма. Сцэнарый фільма [«Тартак»] — дэбют І. Пташнікава ў жанры драматургіі. «ЛіМ».

2. Сюжэтная схема, план п’есы, оперы, балета.

3. Спіс дзеючых асоб п’есы з указаннем парадку і часу выхаду на сцэну.

[Іт. scenario ад scaena.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разыгра́ць сов., в разн. знач. разыгра́ть;

р. квартэ́т — разыгра́ть кварте́т;

р. ро́лю — разыгра́ть роль;

р. дэбю́т — шахм. разыгра́ть дебю́т;

р. у латарэ́ю — разыгра́ть в лотере́ю;

р. тава́рыша — разыгра́ть това́рища;

◊ р. ду́рня — разыгра́ть дурака́;

р. як па но́тах — разыгра́ть как по но́там

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разыгра́ть сов., в разн. знач. разыгра́ць;

разыгра́ть кварте́т разыгра́ць квартэ́т;

разыгра́ть в лотере́ю разыгра́ць у латарэ́ю;

разыгра́ть роль разыгра́ць ро́лю;

разыгра́ть дебю́т в ша́хматной па́ртии разыгра́ць дэбю́т у ша́хматнай па́ртыі;

разыгра́ть това́рища разыгра́ць тава́рыша;

◊

разыгра́ть дурака́ разыгра́ць ду́рня, прыкі́нуцца ду́рнем;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)