дыяме́нт
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
дыяме́нт |
дыяме́нты |
| Р. |
дыяме́нта |
дыяме́нтаў |
| Д. |
дыяме́нту |
дыяме́нтам |
| В. |
дыяме́нт |
дыяме́нты |
| Т. |
дыяме́нтам |
дыяме́нтамі |
| М. |
дыяме́нце |
дыяме́нтах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дыяме́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Алмаз, брыльянт.
2. Назва аднаго з дробных шрыфтоў.
|| прым. дыяме́нтавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дыяме́нт м.
1. разг. (минерал) алма́з;
2. уст. (брильянт) диама́нт;
3. тип. диама́нт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дыяме́нт, ‑а, М ‑нце, м.
1. (часцей у паэт. мове). Алмаз, брыльянт. То не скарб дарагі над зямлёй — То праменняў блішчаць, дыяменты. Бядуля.
2. Від дробнага шрыфту.
[Фр. diamant.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Дыя́мент ’дыямент’ (Нас., Касп.), дыяме́нт ’тс’ (БРС). Кюнэ (Poln., 52) мяркуе, што націск і фанетыка слова ўказваюць на запазычанне з польск. diament (< лац. diamantum, с.-лац. diamentum). Адносна польск. слова гл. Брукнер, 89. З польск. мовы запазычана і бел. дыяме́нт ’тс’ (БРС): націск тут з ускосных склонаў (польск. diáment, але diaméntu). У ст.-бел. мове слова вядома з XVI ст. у формах диаментъ, дияментъ, дыяментъ (гл. Булыка, Запазыч., 95). Параўн. дыяме́нтавы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
диама́нт уст., типогр. дыяме́нт, -та м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Дыяме́нтавы ’дыяментавы, алмазны’ (БРС). Слова гэта зафіксавана ў ст.-бел. мове: диаментовый ’тс’ (гл. Булыка, Запазыч., 95). Як і дыа́мент, дыяме́нт таксама запазычаны з польск. мовы (польск. diamentowy).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
алма́з
1. (о веществе) алма́з, -зу м., дыяме́нт, -ту м.;
2. (об инструменте) алма́з, -за м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)