дыяле́кт

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. дыяле́кт дыяле́кты
Р. дыяле́кту дыяле́ктаў
Д. дыяле́кту дыяле́ктам
В. дыяле́кт дыяле́кты
Т. дыяле́ктам дыяле́ктамі
М. дыяле́кце дыяле́ктах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дыялектало́гія, -і, ж.

Раздзел мовазнаўства, які вывучае дыялекты.

|| прым. дыялекталагі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лінгвагеагра́фія, -і, ж.

Лінгвістычная геаграфія — раздзел дыялекталогіі, што вывучае тэрытарыяльнае размяшчэнне дыялектных з’яў, якімі адрозніваюцца дыялекты дадзенай мовы.

|| прым. лінгвагеаграфі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыялектало́гія, ‑і, ж.

Раздзел мовазнаўства, які вывучае дыялекты.

[Ад грэч. diálektos гаворка і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

велікару́скі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да велікарусаў. Велікарускія дыялекты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пракры́цкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пракрыту. Пракрыцкія дыялекты. Пракрыцкая літаратура.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

і́дыш, нескл., м.

Сучасная мова яўрэяў Усходняй і Цэнтральнай Еўропы, якая мае ў сваёй аснове нямецкія дыялекты.

[Ад ням. judisch — яўрэйскі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лінгвагеагра́фія, ‑і, ж.

Раздзел дыялекталогіі, які вывучае тэрытарыяльнае распаўсюджанне тых элементаў мовы, якімі дыялекты гэтай мовы адрозніваюцца адзін ад другога; лінгвістычная геаграфія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрытарыя́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пэўнай зямельнай прасторы, да тэрыторыі, звязаны з ёй. Тэрытарыяльныя межы. Тэрытарыяльная цэласнасць. // Звязаны з дадзенай, пэўнай тэрыторыяй, мясцовы. Тэрытарыяльныя дыялекты. Тэрытарыяльная партыйная арганізацыя.

•••

Тэрытарыяльныя воды — частка мора ці акіяна, на якую распаўсюджваецца суверэнітэт прыбярэжнай дзяржавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяле́кт, ‑у, М ‑кце, м.

Мясцовая разнавіднасць мовы; гаворка (у 4 знач.). [Вялічка] быў недзе з-пад Семежава і тамашнія дыялектам.. гаварыў і тут. Чорны. // Група мясцовых гаворак, якія аб’ядноўваюцца агульнасцю фанетычных, граматычных і лексічных рыс. Паўночна-ўсходнія і паўднёва-заходнія дыялекты беларускай мовы. Атычны дыялект.

[Грэч. diálektos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)