до́сыць
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| до́сыць |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
до́сыць, прысл.
1. У дастатковай меры, даволі.
У доме ўсяго д.
2. (у спалучэнні з прым. або прысл.). Значна, у значнай ступені.
Задача д. складаная.
У пакоі д. утульна.
3. безас., у знач. вык. Выражае загад, патрабаванне.
Д. пустых размоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
до́сыць нареч.
1. (в достаточном количестве) доста́точно, дово́льно, вво́лю, вдо́воль;
2. (в знач. приказания, предложения) доста́точно, дово́льно, хва́тит, по́лно;
3. (в сочетании с прил. или нареч.) дово́льно;
д. по́зна — дово́льно по́здно;
д. до́ўгая ву́ліца — дово́льно дли́нная у́лица
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
до́сыць, прысл.
1. Столькі, колькі патрэбна; дастаткова, даволі. Чаго жадаць яшчэ? Чаго хацець? Ёсць хлеба досыць. З. Астапенка. [Віктар] мае досыць цвёрдасці, каб выканаць самому ўскладзены на яго партыяй абавязак. Зарэцкі. / безас. у знач. вык. У нас усяго досыць. // безас. у знач. вык. Выражае загад, патрабаванне спыніць што‑н. Трэба растапіць абавязкова Мёртвы лёд халоднае вайны. Хай грыміць над светам наша слова: — Досыць трэсці бомбамі, паны! Смагаровіч. — Хлопцы, досыць спаць! Нікановіч.
2. (у спалучэнні з прым. або прысл.). Значна, у значнай ступені, даволі. Вёска была досыць вялікая, цягнулася ў адну лінію. Колас. Пасля жахлівага выбуху толавага зараду Антон Сафронавіч трохі недачуваў і з гэтай прычыны гаварыў досыць гучна. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
До́сыць ’досыць’ (БРС, Нас., Байк. і Некр.), таксама до́сіць, дос (Касп.). Паводле Кюнэ (Poln., 51), запазычанне, як і ўкр. до́сить, з польск. dosyć ’тс’. Вельмі няпэўна. Хутчэй за ўсё не запазычанне, а роднасныя формы. Гл. у Фасмера, 1, 532: рус. дыял. до́сыть, бел. до́сыць, польск. dosyć, чэш. dost, dosti, славац. dosti < *do syta. Так жа мяркуе (але без бел. форм) Слаўскі, 1, 157. Параўн. досць (гл.). Агляд форм гл. у Трубачова, Эт. сл., 5, 86–87.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
до², прысл. (разм.).
Досыць, дастаткова; хопіць.
Распісацца ўмее, і до.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
небезда́рный до́сыць здо́льны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ніштава́ты, -ая, -ае (разм.).
1. Досыць добры, нядрэнны.
Н. касцюм.
2. Значны, немалы (па велічыні, колькасці).
Н. акраец хлеба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дово́льноI нареч.
1. (при прил. и нареч.) даво́лі, до́сыць;
дово́льно дли́нный даво́лі (до́сыць) до́ўгі;
дово́льно по́здно даво́лі (до́сыць) по́зна;
2. (в смысле «прекратить») го́дзе, до́сыць, хо́піць;
дово́льно спо́рить! го́дзе (до́сыць, хо́піць) спрача́цца!;
3. (в смысле «достаточно», «хватит») хо́піць, до́сыць, даво́лі;
э́того дово́льно гэ́тага хо́піць (до́сыць, даво́лі).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дастатко́ва, прысл.
1. У патрэбнай меры, досыць.
Д. вялікі.
2. у знач. вык. Даволі, хопіць.
Сродкаў д.
Д. сказаць адно слова, каб ён паслухаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)