до́за

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. до́за до́зы
Р. до́зы до́з
Д. до́зе до́зам
В. до́зу до́зы
Т. до́зай
до́заю		 до́замі
М. до́зе до́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дазіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.

Падзел на дозы, вызначэнне дозы. Правільная дазіроўка. Дазіроўка дамашніх заданняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даза́тар, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Прыстасаванне для аўтаматычнага адмервання вадкіх або сыпкіх рэчываў, для раздзялення на дозы.

|| прым. даза́тарны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дазіме́тр, ‑а, м.

Кантрольна-вымяральны прыбор для вызначэння дозы радыеактыўнага выпрамянення.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дазіметры́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Той, хто займаецца вызначэннем узроўню, дозы радыеактыўнага выпрамянення. Дазіметрыст атамнага рэаптара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́мпула, -ы, мн. -ы, а́мпул, ж.

Герметычна запаяная шкляная пасудзіна невялікіх памераў для захавання чаго-н. (часцей дозы лякарстваў у стэрыльным выглядзе).

Лякарства ў ампулах.

|| прым. а́мпульны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дазіме́трыя, ‑і, ж.

Сукупнасць метадаў вымярэння дозы радыеактыўнага выпрамянення, а таксама вывучэнне яго ўздзеяння на арганізм чалавека.

[Ад грэч. dosis — порцыя, доза і metreō — мераю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дазіме́трыя, -і, ж. (спец.).

Галіна прыкладной фізікі, у якой вывучаюцца фізічныя велічыні, што характарызуюць дзеянне іанізуючых выпрамяненняў, а таксама сукупнасць метадаў вымярэння і разліку дозы іанізуючых выпрамяненняў.

|| прым. дазіметры́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ло́мка, -і, ДМ -мцы, ж.

1. гл. ламаць.

2. спец. Фізічныя і псіхічныя расстройствы, якія развіваюцца ў хворых на наркаманію і алкагалізм праз некаторы час пасля спынення прыёму наркотыкаў, алкаголю або памяншэння іх дозы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэнтге́н², -а, мн. -ы, -аў і пры падліку пераважна рэнтге́н, м.

1. Апарат для прасвечвання.

Р. паказаў змены касцявой тканкі.

Уключыць р.

2. Пазасістэмная адзінка вымярэння дозы рэнтгенаўскага ці гама-выпрамяненняў.

Узровень радыяцыі склаў трыццаць рэнтгенаў у гадзіну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)