дзіко́ў

прыметнік, прыналежны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. дзіко́ў дзіко́ва дзіко́ва дзіко́вы
Р. дзіко́вага дзіко́вай дзіко́вага дзіко́вых
Д. дзіко́ваму дзіко́вай дзіко́ваму дзіко́вым
В. дзіко́ў (неадуш.)
дзіко́вага (адуш.)		 дзіко́ву дзіко́ва дзіко́вы (неадуш.)
дзіко́вых (адуш.)
Т. дзіко́вым дзіко́вай дзіко́вым дзіко́вымі
М. дзіко́вым дзіко́вай дзіко́вым дзіко́вых

Крыніцы: prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дзіко́ў, ‑ова.

Які належыць дзіку. Дзіковы капыты. Дзікоў лыч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзі́к

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. дзі́к дзікі́
Р. дзіка́ дзіко́ў
Д. дзіку́ дзіка́м
В. дзіка́ дзіко́ў
Т. дзіко́м дзіка́мі
М. дзіку́ дзіка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бі́ўні, ‑яў; адз. бівень, біўня, м.

Вельмі развітыя разцы або іклы ў некаторых млекакормячых (сланоў, дзікоў, бегемотаў і інш.). Слановыя біўні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ле́жня, ‑і, ж.

1. Месца, дзе ляжаць, хаваюцца гуртамі дзікія жывёлы. Лежня марскіх коцікаў. Лежня дзікоў. // След звера, які ляжаў на зямлі. Лежня яшчэ пахла казуляй.

2. Разм. Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. ляжаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жака́н, ‑а, м.

Тупая паляўнічая куля на буйнога звера. Мы з Ігнатам рыхтаваліся выйсці досвіткам на дзікоў. Расклалі на стале ўсе свае паляўнічыя прычындалы — капсулі, гільзы, пыжы, бляшанкі са шротам і порахам — і зараджалі патроны жаканамі і карцеччу. Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недае́дкі, ‑аў; адз. недаедак, ‑дка, м.

Рэшткі чаго‑н. няз’едзенага; недаедзеныя кавалкі. Гледзячы ўніз, пазнаў [Грушка] сляды дзікоў і недаедкі леташніх яблык, .. утаптаных у траву. Пестрак. У нашых кайстрах яшчэ недаедкі хлеба і нават мяса: яго мы знайшлі на хутары. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каба́ний

1. (о дикой свинье) кабано́ў, дзічы́ны, дзіко́ў;

2. (о самце домашней свиньи) парсючы́ны; вепручы́ны; (притяжательное) парсюко́ў, кабано́ў, вепруко́ў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

калашма́ціць, ‑мачу, ‑маціш, ‑маціць; незак., каго-што.

Разм.

1. Шматаць, кудлачыць, тармасіць. [Шолам Кац] доўга разгладжваў, калашмаціў клінок барады, быццам шукаючы ў ім прыдатнага слова. Сабаленка. // Моцна тузаць, цягаць, стараючыся разадраць, пашматаць. Усхапіўшыся, [Вайцех] сеў і аслупянеў адразу: недалёка, якраз насупраць яго, ля бярэзніку, дзесяткі два дзікоў калашмацілі мэдлікі пшаніцы, як толькі маглі. Пташнікаў.

2. Біць, калаціць. — Калашмаціць будзем гэтых паноў. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аслупяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Знерухомець ад моцнага ўзрушэння; анямець ад здзіўлення і інш. Раптам Гарпіна схамянулася і ўся аслупянела ад здзіўлення — гэта ж па радыё называлі яе імя, звярталіся да яе! Краўчанка. Усхапіўшыся, ён [Вайцех] сеў і аслупянеў адразу: недалёка, якраз насупраць яго, ля бярэзніку, дзесяткі два дзікоў калашмацілі мэдлікі пшаніцы, як толькі маглі. Пташнікаў. На дзядзьку-кухара глядзелі, Як бы яны [дзеці] аслупянелі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)