дзе́ўка, -і, ДМ дзе́ўцы, мн. -і, дзе́вак, ж. (разм.).
Паўналетняя незамужняя жанчына.
Дзеўкі спявалі купальскія песні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзе́ўка
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
дзе́ўка |
дзе́ўкі |
| Р. |
дзе́ўкі |
дзе́вак |
| Д. |
дзе́ўцы |
дзе́ўкам |
| В. |
дзе́ўку |
дзе́вак |
| Т. |
дзе́ўкай
дзе́ўкаю |
дзе́ўкамі |
| М. |
дзе́ўцы |
дзе́ўках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дзе́ўка ж., разг. де́вушка; де́вка;
◊ засе́дзецца (сядзе́ць) у дзе́ўках — прост. засиде́ться (сиде́ть) в де́вках
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзе́ўка, ‑і, ДМ дзеўцы; Р мн. дзевак; ж.
Разм. Тое, што і дзяўчына. Агонь, а не дзеўка. Усё гарыць у яе руках. Пестрак. — Зірні ж хоць на дзеўку маю, — з гордасцю маці сказала Валя. Брыль.
•••
Заседзецца ў дзеўках гл. заседзецца.
Застацца ў дзеўках гл. застацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Дзе́ўка, дзяўчы́на. Рус. де́ва, де́вка, укр. ді́вка, польск. dziewa, dziewczyna, чэш. dívka, балг. де́ва і г. д. Прасл. *děva, *děvica, *děvъka ’тс’. Зыходным з’яўляецца *děva — утварэнне, роднаснае з dojiti (děva ’тая, што корміць або можа карміць груддзю’). *Děva — прасл. інавацыя. Трубачоў, Эт. сл., 5, 17–18; гл. далей Фасмер, 1, 491; Бернекер, 1, 197.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пераспе́лы, -ая, -ае.
Вельмі спелы.
Пераспелыя ягады.
Пераспелая дзеўка (якая старэе; разм., іран.).
|| наз. пераспе́ласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
де́вка прост. дзе́ўка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
векову́ха, векову́ша обл., прост. векаву́ха, -хі ж., стара́я дзе́ўка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мікала́еўская дзе́ўка ’старая незамужняя дзяўчына’ (Сцяшк.). Ад імя цара Мікалая II. Аналагічна польскі кава́лер ’стары халасцяк’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кавяня́, ‑і́, ж.
Абл. Палка для апоры пры хадзьбе; кій. — Гавары, дзеўка, ды не загаварвайся, а то я за тваю ману і кавянёй магу даць! Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)