дзераза́, -ы́, ж.

Травяністая споравая расліна сямейства дзеразовых з паўзучым сцяблом.

|| прым. дзеразо́вы, -ая, -ае.

Д. вянок.

Сямейства дзеразовых (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзераза́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. дзераза́
Р. дзеразы́
Д. дзеразе́
В. дзеразу́
Т. дзеразо́й
дзеразо́ю
М. дзеразе́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дзераза́ ж., бот. плау́н м., ликопо́дий м.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзераза́, ‑ы, ж.

Травяністая споравая расліна сямейства дзеразовых з паўзучым або, радзей, прамым сцяблом. Пушыста ўецца-сцелецца густая дзераза. А. Александровіч. [Вучні] цэлага паўдня прыбіралі трыбуну — аздаблялі зялёнымі елкамі, абвівалі дзеразой. Шахавец. // Жоўты парашок са спораў дзеразы (выкарыстоўваецца ў медыцыне і тэхніцы).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дзераза́ ’расліна дзераза’ (БРС). Рус. дереза́, укр. дереза́ (агляд матэрыялу ў Трубачова, Эт. сл., 4, 205–206). Паводле Трубачова (там жа), вытворнае ад дзеяслова *derti ’драць’ (суф. ‑eza). Няпэўна Фасмер, 1, 502: зыходная форма dьrz‑ і сувязь з рус. дзеясловам дёргать.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

каза́-дзераза́

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. каза́-дзераза́ ко́зы-дзярозы́
Р. казы́-дзеразы́ ко́з-дзяро́з
Д. казе́-дзеразе́ ко́зам-дзяро́зам
В. казу́-дзеразу́ ко́з-дзяро́з
Т. казо́й-дзеразо́й
казо́ю-дзеразо́ю
ко́замі-дзяро́замі
М. казе́-дзеразе́ ко́зах-дзяро́зах

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

каза́-дзераза́ ж., фольк. коза́-дереза́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каза́-дзераза́, казы-дзеразы, ж.

Фальклорная назва казы. — Дзе ж твая каза-дзераза: ваўкі з’елі, ці мо ў заячую хату схавалася? Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дереза́ бот. дзераза́, -зы́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ли́циум м., бот. дзераза́, -зы́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)