даўгавя́зы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
даўгавя́зы |
даўгавя́зая |
даўгавя́зае |
даўгавя́зыя |
| Р. |
даўгавя́зага |
даўгавя́зай
даўгавя́зае |
даўгавя́зага |
даўгавя́зых |
| Д. |
даўгавя́заму |
даўгавя́зай |
даўгавя́заму |
даўгавя́зым |
| В. |
даўгавя́зы (неадуш.)
даўгавя́зага (адуш.) |
даўгавя́зую |
даўгавя́зае |
даўгавя́зыя (неадуш.)
даўгавя́зых (адуш.) |
| Т. |
даўгавя́зым |
даўгавя́зай
даўгавя́заю |
даўгавя́зым |
даўгавя́зымі |
| М. |
даўгавя́зым |
даўгавя́зай |
даўгавя́зым |
даўгавя́зых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
даўгавя́зы разг. долговя́зый
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даўгавя́зы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі высокі і худы; цыбаты. Аднекуль з’явіўся даўгавязы крыклівы старшыня і загадаў скласці рэчы на фурманкі. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
долговя́зый разг. даўгавя́зы, цыба́ты, падга́лісты.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пэ́ртыкі ’калкі, на якія вешалі калыску ў полі’ (трак., Сл. ПЗБ). Нагадвае польск. pręciki ’пруткі, кіёчкі’, памянш. ад pręt ’кіёк’, гл. прут ’тс’; пачатак слова, магчыма, трансфармаваны пад уплывам літоўскіх слоў тыпу perti̯s ’даўгавязы’, perti̯sti ’расцягнуцца’ і пад. Міжмоўная інавацыя на беларуска-літоўска-польскім сумежжы?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ды́лда ’высокі, непаваротлівы, нязграбны чалавек’, засведчана ў Вілен., Ковен., Гродз. Мін. губ. (Нас.), ’высокі, сутулаваты’ (Шат.), ’даўгавязы чалавек’ (Бяльк.), ’высокі худы чалавек’ (Касп.); гл. і Сл. паўн.-зах.; рус. ды́лда ’тс’, таксама ’жардзіна’. Лаўчутэ (Лекс. балтызмы, 19) этымалогіі рус. слова (бел. матэрыял ніхто раней не прыводзіў) лічыць непераканаўчымі і мяркуе, што гэта запазычанне з балт. моў; параўн. літ. dìlda ’непаваротлівы, неправорны чалавек’, лат. dilda ’дылда’ (Лаўчутэ, там жа, 19–20). Гл. яшчэ агляд версій у Фасмера, 1, 558.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
высокі; высозны, высачэзны, высачэнны (разм.); паднябесны, небасяжны (перан., паэт.) / пра чалавека: сажнёвага росту, у сажань; рослы, даўгавязы (разм.); доўгі (перан.) / пра дрэва: выносны, выносісты, вынёслы; цяглы (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)