дацэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Вучонае званне выкладчыка вышэйшай навучальнай установы або супрацоўніка навуковай арганізацыі, якое папярэднічае прафесару, а таксама асоба, якая мае гэта званне.

|| прым. дацэ́нцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дацэ́нт м. доце́нт

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дацэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Вучонае званне і пасада выкладчыка вышэйшай навучальнай установы (ніжэйшая за прафесара і вышэйшая за асістэнта). // Асоба, якая мае гэта званне і займае гэту пасаду.

[Ад лац. docens, docentis — той, хто вучыць, абучае.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыва́т-дацэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

У вышэйшых навучальных установах да рэвалюцыі: пазаштатны выкладчык, роўны па званні дацэнту, а таксама асоба, якая мела гэта званне.

|| прым. прыва́т-дацэ́нцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыва́т-дацэ́нт м., уст. прива́т-доце́нт

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыва́т-дацэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.

У дарэвалюцыйнай Расіі і краінах Заходняй Еўропы — вучонае званне пазаштатнага выкладчыка вышэйшай школы. // Асоба, якая мае такое званне.

[Ад лац. privatim docens — які вучыць, навучае прыватна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

доце́нт дацэ́нт, -та м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прива́т-доце́нт уст. прыва́т-дацэ́нт, -та м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зады́шка, ‑і, ДМ ‑шцы, ж.

Цяжкае частае дыханне (пры вялікай фізічнай нагрузцы або хваробе); дыхавіца. — Скажыце, дзе тут трактарны завод? — ледзь вымаўляючы ад задышкі словы, звярнуўся Васіль да [шафёра]. Кулакоўскі. Увайшоў дацэнт Садовіч — грузны, з задышкай, выкладчык супрамату. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бра́га, ‑і, ДМ бразе, ж.

1. Рошчына з соладу, мукі і бульбы, з якой гоняць спірт. // Адходы пасля такой перагонкі ў выглядзе рэдкага цеста. Каля хлеўчука ў кутку грэўся на сонцы здаравенны вяпрук.., адкормлены брагай. Дуброўскі.

2. Пітво дамашняга вырабу з хмелем і цукрам; бражка. Дацэнт ведаў рэцэпт, як зварыць моцную брагу, такую брагу, што ад трох шклянак чалавек п’яным рабіўся. Колас. [Шаблюк:] — Хадзем, я вас мядовай брагай пачастую. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)