датча́не, -ча́н, адз. -ча́нін, -а, м.
Народ, які складае асноўнае насельніцтва Даніі.
|| ж. датча́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. да́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
датча́не, ‑чан; адз. датчанін, ‑а, м.; датчанка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. датчанкі, ‑нак; ж.
Народ, які складае асноўнае насельніцтва Даніі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
датча́нін
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
датча́нін |
датча́не |
| Р. |
датча́ніна |
датча́н |
| Д. |
датча́ніну |
датча́нам |
| В. |
датча́ніна |
датча́н |
| Т. |
датча́нінам |
датча́намі |
| М. |
датча́ніне |
датча́нах |
Крыніцы:
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
скандына́вы, -аў, адз. скандына́ў, -на́ва, м.
Насельніцтва Скандынаўскага паўвострава і некаторых астравоў на поўначы Еўропы (шведы, нарвежцы, датчане, ісландцы).
|| ж. скандына́ўка, -і, ДМ -на́ўцы, мн. -і, -на́вак.
|| прым. скандына́ўскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скандына́вы, ‑аў; адз. скандынаў, ‑ава, м.; скандынаўка, ‑і, ДМ ‑наўцы; мн. скандынаўкі, ‑навак; ж.
Насельніцтва Скандынаўскага паўвострава і бліжэйшых астравоў (шведы, нарвежцы, датчане і ісландцы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спрадве́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які ідзе ад вякоў, не перастае існаваць; адвечны. Большая частка .. [выспы] пакрыта спрадвечнымі льдамі, а на меншай жывуць эскімосы і наезджыя каланісты-датчане. Дубоўка. Яно спакойнае, урачыстае, спрадвечнае жнівеньскае неба. Навуменка. Гудзе зямля, звіняць прасторы на свой стары, спрадвечны лад. Колас. Усё ішло само па сабе, падпарадкоўваючыся спрадвечным законам. Чаркасаў. // Шматвяковы, векавы; вельмі стары. Спрадвечны бор. □ Вецер ідзе над лесам, трашчыць і гудзе ў верхавінах спрадвечных дрэў. Чорны. Спрадвечныя дубы лёгка ўзнімаюць угору на сваіх гранітных ствалах цяжкія кроны. Паслядовіч.
2. Які існуе здаўна; старадаўні. Дзяды дзяўбуць ночвы ці выразаюць лыжкі; бабулі і мамы развешваюць ад елкі да бярозкі памытую бялізну, а ў нядзельныя раніцы, па старому, спрадвечнаму звычаю, пякуць у зямлянках аладкі для ўнукаў і дзяцей. Брыль. // Які вельмі даўно мінуў, вельмі даўні. Рабілі рупна і з веданнем, як робяць з часоў спрадвечных другія зямныя справы. Вярцінскі.
3. Карэнны, пастаянны, асноўны. Белавежскія зубры, спрадвечныя жыхары старадаўніх лясоў, знаходзяцца зараз і на беларускім баку пушчы. В. Вольскі. Была яшчэ адна немалаважная прычына: спрадвечнаму земляробу цяжка прызвычаіцца да гарадскога жыцця. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)