да́рам

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
да́рам - -

Крыніцы: tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

да́рам, прысл.

Тое, што і дарма (у 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

да́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. да́р дары́
Р. да́ру даро́ў
Д. да́ру дара́м
В. да́р дары́
Т. да́рам дара́мі
М. да́ры дара́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Дары́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Дары́
Р. Даро́ў
Д. Дара́м
В. Дары́
Т. Дара́мі
М. Дара́х

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прамо́ўца, -ы, мн. -ы, -аў, м.

Той, хто выступае з прамовай, а таксама чалавек, які валодае дарам гаварыць прамовы.

Таленавіты п.

|| прым. прамо́ўніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

юро́дзівы, -ая, -ае.

1. Дурнаваты, блізкі да вар’яцтва.

Ю. хлопец.

2. у знач. наз. юро́дзівы, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Ва ўяўленні рэлігійных людзей: вар’ят, які валодае дарам прадказання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цудатво́рац, -рца, мн. -рцы, -рцаў, м.

1. У хрысціянстве: святы, які праславіўся дарам тварыць цуды (у 1 знач.).

У кутку гарэла лампадка перад абразамі цудатворцаў.

2. перан. Той, хто робіць што-н. дзівоснае, надзвычайнае.

Гэта быў не проста ўрач, а сапраўдны ц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

красамо́ўства, ‑а, н.

Уменне гаварыць прыгожа і пераканаўча; прамоўніцкі талент. [Мажухіна] валодала сапраўдным дарам красамоўства, умела гаварыць прыгожа, узнёсла і шчыра, па-майстэрску чытала паэтычныя творы. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрадукцы́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Які трапіцца дарам, без карысці, не дае патрэбных вынікаў. Непрадукцыйныя расходы. Непрадукцыйная праца. □ Матор перастаў кашляць дымам, а колы спынілі дарэмнае і непрадукцыйнае вярчэнне. Нядзведскі.

2. Які не дае прыбытку, нерэнтабельны. Непрадукцыйная гаспадарка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

юро́дзівы, ‑ая, ‑ае.

1. Дурнаваты, блізкі да вар’яцтва. Юродзівы хлопец.

2. у знач. наз. юро́дзівы, ‑ага, м. У веруючых, рэлігійных людзей — вар’ят, які валодае дарам прадказання. Распаўсюджвалі розныя небыліцы багамольцы, юродзівыя, а ў першую чаргу духавенства. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)