да́ль

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз. мн.
Н. да́ль да́лі
Р. да́лі да́лей
да́ляў
Д. да́лі да́лям
В. да́ль да́лі
Т. да́ллю да́лямі
М. да́лі да́лях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

паясне́лы, -ая, -ае.

Які паяснеў, стаў ясным.

Паяснелыя далі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

даль, -і, мн. -і, -яў і -ей, ж.

1. Далёкі прастор; прасцяг, шыр.

Далі леглі сінім морам.

2. (звычайна з азначэннем). Далёкае месца.

Блакітная д.

Праклалі шлях у касмічныя далі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засму́жаны, -ая, -ае.

Зацягнуты смугой.

Засмужаныя далі.

|| наз. засму́жанасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гарачкапаніжа́льны, -ая, -ае.

Які зніжае павышаную тэмпературу цела.

Г. сродак.

Хвораму далі гарачкапаніжальнае (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асму́жаны, -ая, -ае.

1. Туманны, імглісты; пакрыты смугой.

Асмужаныя далі.

2. Абпалены сонцам; абветраны, загарэлы.

А. твар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ненагля́дны, -ая, -ае.

1. Каханы, самы дарагі.

Сустрэць ненаглядную (наз.). Н. сынок.

2. Вельмі прыгожы, ад якога нельга адарваць вачэй.

Ненаглядныя сінія далі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

да́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, рознаспрагальны

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. да́м дадзі́м
2-я ас. дасі́ дасце́
3-я ас. да́сць даду́ць
Прошлы час
м. да́ў далі́
ж. дала́
н. дало́
Загадны лад
2-я ас. да́й да́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час да́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Ады́лі ’а далей’ (Нас.), ’але’ (Гарэц.), адлі ’нарэшце’ (Нас.) да а‑далі. Гл. далі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

далі́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. далію́
далью́
даліё́м
дальё́м
2-я ас. даліе́ш
далье́ш
даліяце́
дальяце́
3-я ас. даліе́
далье́
далію́ць
далью́ць
Прошлы час
м. далі́ў далілі́
ж. даліла́
н. даліло́
Загадны лад
2-я ас. далі́ далі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час далі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)