далучы́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
далучу́ся |
далу́чымся |
| 2-я ас. |
далу́чышся |
далу́чыцеся |
| 3-я ас. |
далу́чыцца |
далу́чацца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
далучы́ўся |
далучы́ліся |
| ж. |
далучы́лася |
| н. |
далучы́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
далучы́ся |
далучы́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
далучы́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
далучы́цца, -лучу́ся, -лу́чышся, -лу́чыцца; зак., да каго-чаго.
1. Дабавіцца да чаго-н., стварыць адно цэлае з чым-н.
Да групы экскурсантаў далучылася яшчэ пяць чалавек.
2. Згадзіўшыся з кім-, чым-н., прымкнуць.
Д. да грамадскага жыцця краіны.
Д. да дэманстрантаў.
|| незак. далуча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. далучэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
далучы́цца сов.
1. (да каго, чаго) в разн. знач. присоедини́ться (к кому, чему), примкну́ть (к кому, чему);
д. да гру́пы экскурса́нтаў — присоедини́ться (примкну́ть) к гру́ппе экскурса́нтов;
д. да ду́мкі выступа́ўшых — присоедини́ться (примкну́ть) к мне́нию выступа́вших;
2. (да чаго) (познакомиться с чем-л., освоить что-л.) приобщи́ться (к чему); (принять участие) вовле́чься (во что);
д. да грама́дскага жыцця́ — приобщи́ться к обще́ственной жи́зни;
д. да размо́вы — вовле́чься в разгово́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
далучы́цца, ‑лучуся, ‑лучышся, ‑лучыцца; зак., да каго-чаго.
1. Дабавіцца да чаго‑н., стварыць адно цэлае з чым‑н. У гэтым годзе да .. [асушаных плошчаў] далучыцца яшчэ каля 50 тысяч гектараў тарфянікаў. «Полымя». І пасля гэтага, калі да двух дзесяцін Хвёдаравых далучылася дзесяціна жончына, — і тады нічога не змянілася. Чорны. Да пералётнага святла ракет далучыўся пажар эшалона. Брыль.
2. Прымкнуць да каго‑, чаго‑н., увайсці ў лік удзельнікаў, членаў чаго‑н. Чалавек далучыўся да дэманстрацыі і павёў першую калону касцельнаю вуліцаю на пляц. Чорны. Да партызан далучылася ўсё насельніцтва. Маўр. // Прыняць удзел у чым‑н. Далучыцца да працы. □ Бастуючым удалося .. пераканаць рабочых далучыцца да ўсеагульнай забастоўкі. «Полымя».
3. Згадзіцца з кім‑н., стаць на чый‑н. бок. Далучыцца да выказанай прапановы. □ Алена цалкам далучылася да Максімавых поглядаў на Саўкава партызанства. Колас.
4. Пазнаёміцца з чым‑н., асвоіць што‑н. Далучыцца да грамадскага жыцця краіны. □ Толькі далучыўшыся да багаццяў чалавечага генія, .. [пісьменнік] можа стаць сапраўдным творцам. Івашын.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
далучыцца, прылучыцца, прымкнуць; прыстаць, прыстроіцца, прымазацца, прыткнуцца, уліцца, уключыцца, уступіць (кніжн.); прычасціцца (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
вовле́чься уцягну́цца; залучы́цца, далучы́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
присоедини́ться далучы́цца, мног. падалуча́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дада́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -да́сца; -даду́цца; зак. (разм.).
Далучыцца, дабавіцца да чаго-н.
Да ўсіх бядот дадалося і гэтае няшчасце.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падсусе́дзіцца, -е́джуся, -е́дзішся, -е́дзіцца; зак., да каго-чаго (разм.).
Падсесці, размясціцца побач з кім-н., далучыцца да каго-, чаго-н.
П. да кампаніі.
|| незак. падсусе́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыстро́іцца¹, -о́юся, -о́ішся, -о́іцца; зак.
1. Далучыцца да строю (у 1 знач.).
П. ў хвост калоны.
2. Прымасціцца, размясціцца дзе-н.
П. на канапе.
|| незак. прыстро́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)