дакла́сці
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дакладу́ |
дакладзё́м |
| 2-я ас. |
дакладзе́ш |
дакладзяце́ |
| 3-я ас. |
дакладзе́ |
дакладу́ць |
| Прошлы час |
| м. |
дакла́ў |
дакла́лі |
| ж. |
дакла́ла |
| н. |
дакла́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
дакладзі́ |
дакладзі́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
дакла́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дакла́сці сов.
1. (закончить кладку) докла́сть;
2. разг. (прибавить) доложи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дакла́сці, ‑кладу, ‑кладзеш, ‑кладзе; ‑кладзём, ‑кладзяце; пр. даклаў, ‑клала; заг. дакладзі; зак., што.
1. Дакончыць складванне, мураванне чаго‑н. Дакласці печ. Дакласці воз.
2. і чаго. Разм. Дадаць, пакласці дадаткова да якой‑н. меры. Дакласці цукерак у вазу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
далажы́ць², -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; зак., што і чаго.
Палажыць дадаткова; дадаць, дакласці.
Д. у слоік варэнне.
Д. яшчэ дзясятку.
|| незак. дакла́дваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
доложи́тьII сов.
1. (прибавить) далажы́ць, дакла́сці, дада́ць;
2. (окончить кладку чего-л.) дакла́сці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даклада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да дакласці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дакла́дзены разг. доло́женный; см. дакла́сці 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дакла́дваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да далажыць 1.
дакла́дваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да дакласці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дакла́дванне 1, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. дакладваць 1 — далажыць 1.
дакла́дванне 2, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. дакладваць 2 — дакласці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
далажы́ць 1, ‑лажу, ‑ложыш, ‑ложыць; зак., што і без дап.
1. Афіцыйна паведаміць, зрабіць даклад 1 (у 2 знач.). — Таварышы, — звярнуўся Гуга да сходу: — да нас прыехаў наш таварыш і зямляк. .. У яго ёсць план работы, аб якім ён і даложыць вам. Колас. // Зрабіць данясенне, давесці да ведама. Пагранічнік далажыў начальніку заставы Мікалаю Іванавічу Свірыну пра здарэнне. Пальчэўскі. Келер пастроіў салдат і далажыў лейтэнанту, што скончылі аперацыю. Мележ. // Разм. Расказаць, паведаміць аб чым‑н. — А вас, панічыку, пыталася паненка, — далажыла бабка настаўніку, як толькі ён вярнуўся з гасцей. Колас.
2. Паведаміць начальніку, гаспадару аб прыходзе наведвальніка. Сакратар(к)а далажыла, і .. дырэктар згадзіўся прыняць наведвальніка. Шахавец.
•••
Далажыць па камандзе — далажыць вышэйшаму па рангу камандзіру.
далажы́ць 2, ‑лажу, ‑ложыш, ‑ложыць; зак., што і чаго.
Палажыць дадаткова; дадаць, дакласці. Далажыць у сподак варэння. Далажыць грошай на пакупку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)