дакана́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак. (разм.).

1. каго (што). Давесці да знямогі, да пагібелі; загубіць.

Няволя даканала яго.

2. што. З цяжкасцю скончыць, завяршыць што-н.

Даканалі ўборку бульбы.

|| незак. дако́нваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дакана́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дакана́ю дакана́ем
2-я ас. дакана́еш дакана́еце
3-я ас. дакана́е дакана́юць
Прошлы час
м. дакана́ў дакана́лі
ж. дакана́ла
н. дакана́ла
Загадны лад
2-я ас. дакана́й дакана́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час дакана́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дакана́ць сов., разг. докона́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дакана́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Давесці да знясілення, пагібелі; загубіць. Як ні мацаваўся Сулкоўскі, але настойка яго даканала. Чарнышэвіч. І памёр Тарас. Няволя З горам даканалі. Зашумелі сумна-сумна Дняпровыя хвалі. Купала. // Дакончыць што‑н., скончыць з чым‑н. — Сена ў стагах, лён у павецях, — пануе над іншымі тонкі, трошкі зрывісты голас, — засталася бульба. Даканаем яе — і баста. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

докона́ть сов., разг. дакана́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дако́нваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да даканаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да даканаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дако́нчыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак., каго-што.

1. Давесці да канца, завяршыць пачатае.

Д. крыць страху.

2. Дабіць, даканаць, прыкончыць (разм.).

Д. параненага звера.

|| незак. дако́нчваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

не́вук, ‑а, м.

Неадукаваны, недасведчаны чалавек. Ніякага рэальнага зместу не ўкладаў Пракоп у.. слова [самакрытыка]. Ён моўчкі глядзеў на Міколу, баючыся паказацца невукам. Колас. Я вырашыў даканаць невука і кароценька выклаў сутнасць свайго назірання. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дако́нчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

1. Давесці да канца, завяршыць пачатае. Дакончыць справу. □ — Не хацела ты, Грыпіна, прыйсці ў канцылярыю, — у цябе дакончым праўленне. Пташнікаў. Парфёнчык зацягнуўся папяросай і дакончыў: — Былы старшыня, Падлуцкі, дом узяўся сабе ставіць. Дуброўскі.

2. Разм. Дабіць, даканаць, прыкончыць. Дакончыць параненага звера. □ Наш партызанскі ўвесь атрад дакончыць ворага прыйшоў. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)