дабіва́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дабіва́юся |
дабіва́емся |
| 2-я ас. |
дабіва́ешся |
дабіва́ецеся |
| 3-я ас. |
дабіва́ецца |
дабіва́юцца |
| Прошлы час |
| м. |
дабіва́ўся |
дабіва́ліся |
| ж. |
дабіва́лася |
| н. |
дабіва́лася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
дабіва́йся |
дабіва́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
дабіва́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дабіва́цца несов.
1. добива́ться; (да чаго) пробива́ться (к чему); см. дабі́цца;
2. страд. добива́ться; прика́нчиваться; докола́чиваться; ока́нчиваться; зака́нчиваться; см. дабіва́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дабіва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да дабіцца.
2. Зал. да дабіваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дабі́цца, -б’ю́ся, -б’е́шся, -б’е́цца; -б’ёмся, -б’яце́ся, -б’ю́цца; зак., чаго.
Настойлівымі намаганнямі дамагчыся чаго-н.
Д. прызнання.
Д. свайго.
|| незак. дабіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праду́кцыя, -і, ж.
Сукупнасць прадуктаў вытворчасці або асобны прадукт вытворчасці.
Дабівацца высокай якасці прадукцыі.
Літаратурная п. (пра творы мастацкай літаратуры, кнігі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даяля́ць
‘дабівацца свайго настойлівымі просьбамі, дапякаць, рабіць прыкрасць каму-небудзь’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
даяля́ю |
даяля́ем |
| 2-я ас. |
даяля́еш |
даяля́еце |
| 3-я ас. |
даяля́е |
даяля́юць |
| Прошлы час |
| м. |
даяля́ў |
даяля́лі |
| ж. |
даяля́ла |
| н. |
даяля́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
даяля́й |
даяля́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
даяля́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
добива́тьсяII несов., страд. (к добива́ть) дабіва́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
добива́тьсяI несов. дабіва́цца; (домогаться) дамага́цца; см. доби́ться.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
марнатра́ўства, ‑а, н.
Неразумнае марная трата чаго‑н. Абавязак кожнага дэпутата — рашуча выкараняць безгаспадарчасць, марнатраўства, дабівацца .. выдатнай якасці прадукцыі, зніжэння затрат. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэтэндава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; незак.
1. на каго-што. Заяўляць правы, разлічваць на што-н., дабівацца чаго-н.
П. на кіруючую пасаду.
2. на што. Лічыць сябе ўладальнікам якіх-н. дадатных якасцей, жадаць, каб іх прызналі іншыя.
П. на інтэлігентнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)