трапе́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Чатырохвугольнік, у якога толькі адна пара супрацьлеглых старон паралельная.

2. Гімнастычная прылада, якая складаецца з перакладзіны, падвешанай на двух тросах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гімнасты́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. гімнасты́чны гімнасты́чная гімнасты́чнае гімнасты́чныя
Р. гімнасты́чнага гімнасты́чнай
гімнасты́чнае		 гімнасты́чнага гімнасты́чных
Д. гімнасты́чнаму гімнасты́чнай гімнасты́чнаму гімнасты́чным
В. гімнасты́чны (неадуш.)
гімнасты́чнага (адуш.)		 гімнасты́чную гімнасты́чнае гімнасты́чныя (неадуш.)
гімнасты́чных (адуш.)
Т. гімнасты́чным гімнасты́чнай
гімнасты́чнаю		 гімнасты́чным гімнасты́чнымі
М. гімнасты́чным гімнасты́чнай гімнасты́чным гімнасты́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гантэ́ль, ‑і; Р мн. ‑ей і ‑яў; ж.

Гімнастычная гіра ў выглядзе двух чыгунных шароў, злучаных паміж сабой круглай ручкай.

[Ням. Hantel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Трапе́цыя ’чатырохвугольнік з дзвюма партальнымі і дзвюма непаралельнымі старанамі’, ’гімнастычная прылада — перакладзіна, падвешаная на двух тросах’ (ТСБМ). Праз рускую мову з ням. (нова-в.-ням.) Trapezium ’трапецыя’, якое з с.-лац. trapezium < ст.-грэч. τραπεζιον ’столік’, ’няроўнастаронні чатырохвугольнік’ (Фасмер, 4, 94). Праз польск. trapez ’чатырохвугольнік з двума паралельнымі старанамі’, ’гімнастычная прылада’ запазычана тра́пэз ’тс’ (Некр. і Байк.), трапэ́за ’тс’ (Байк. і Некр.) таго ж паходжання.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ле́кава-гімнасты́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ле́кава-гімнасты́чны ле́кава-гімнасты́чная ле́кава-гімнасты́чнае ле́кава-гімнасты́чныя
Р. ле́кава-гімнасты́чнага ле́кава-гімнасты́чнай
ле́кава-гімнасты́чнае		 ле́кава-гімнасты́чнага ле́кава-гімнасты́чных
Д. ле́кава-гімнасты́чнаму ле́кава-гімнасты́чнай ле́кава-гімнасты́чнаму ле́кава-гімнасты́чным
В. ле́кава-гімнасты́чны (неадуш.)
ле́кава-гімнасты́чнага (адуш.)		 ле́кава-гімнасты́чную ле́кава-гімнасты́чнае ле́кава-гімнасты́чныя (неадуш.)
ле́кава-гімнасты́чных (адуш.)
Т. ле́кава-гімнасты́чным ле́кава-гімнасты́чнай
ле́кава-гімнасты́чнаю		 ле́кава-гімнасты́чным ле́кава-гімнасты́чнымі
М. ле́кава-гімнасты́чным ле́кава-гімнасты́чнай ле́кава-гімнасты́чным ле́кава-гімнасты́чных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лячэ́бна-гімнасты́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. лячэ́бна-гімнасты́чны лячэ́бна-гімнасты́чная лячэ́бна-гімнасты́чнае лячэ́бна-гімнасты́чныя
Р. лячэ́бна-гімнасты́чнага лячэ́бна-гімнасты́чнай
лячэ́бна-гімнасты́чнае		 лячэ́бна-гімнасты́чнага лячэ́бна-гімнасты́чных
Д. лячэ́бна-гімнасты́чнаму лячэ́бна-гімнасты́чнай лячэ́бна-гімнасты́чнаму лячэ́бна-гімнасты́чным
В. лячэ́бна-гімнасты́чны (неадуш.)
лячэ́бна-гімнасты́чнага (адуш.)		 лячэ́бна-гімнасты́чную лячэ́бна-гімнасты́чнае лячэ́бна-гімнасты́чныя (неадуш.)
лячэ́бна-гімнасты́чных (адуш.)
Т. лячэ́бна-гімнасты́чным лячэ́бна-гімнасты́чнай
лячэ́бна-гімнасты́чнаю		 лячэ́бна-гімнасты́чным лячэ́бна-гімнасты́чнымі
М. лячэ́бна-гімнасты́чным лячэ́бна-гімнасты́чнай лячэ́бна-гімнасты́чным лячэ́бна-гімнасты́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спарты́ўна-гімнасты́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. спарты́ўна-гімнасты́чны спарты́ўна-гімнасты́чная спарты́ўна-гімнасты́чнае спарты́ўна-гімнасты́чныя
Р. спарты́ўна-гімнасты́чнага спарты́ўна-гімнасты́чнай
спарты́ўна-гімнасты́чнае		 спарты́ўна-гімнасты́чнага спарты́ўна-гімнасты́чных
Д. спарты́ўна-гімнасты́чнаму спарты́ўна-гімнасты́чнай спарты́ўна-гімнасты́чнаму спарты́ўна-гімнасты́чным
В. спарты́ўна-гімнасты́чны (неадуш.)
спарты́ўна-гімнасты́чнага (адуш.)		 спарты́ўна-гімнасты́чную спарты́ўна-гімнасты́чнае спарты́ўна-гімнасты́чныя (неадуш.)
спарты́ўна-гімнасты́чных (адуш.)
Т. спарты́ўна-гімнасты́чным спарты́ўна-гімнасты́чнай
спарты́ўна-гімнасты́чнаю		 спарты́ўна-гімнасты́чным спарты́ўна-гімнасты́чнымі
М. спарты́ўна-гімнасты́чным спарты́ўна-гімнасты́чнай спарты́ўна-гімнасты́чным спарты́ўна-гімнасты́чных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

трапе́цыя, ‑і, ж.

1. Чатырохвугольнік з дзвюма паралельнымі і дзвюма непаралельнымі старанамі.

2. Гімнастычная прылада, якая складаецца з перакладзіны, падвешанай на двух тросах. [Янук] сніў толькі залітую святлом арэну, турнікі і трапецыі. Асіпенка.

[Ад грэч. trapeza — стол.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ла́стаўка, -і, ДМ -таўцы, мн. -і, -тавак, ж.

1. Пералётная птушка атрада вераб’іных з вузкімі вострымі крыламі, вёрткая і хуткая ў палёце.

Берагавая л.

Белагрудая л.

2. Гімнастычная фігура, пры якой пастава цела нагадвае птушку ў палёце.

3. Ласкавы зварот да асоб жаночага полу.

◊

Першая ластаўка — пра першыя прыкметы з’яўлення чаго-н.

|| прым. ла́стаўчын, -а (да 1 знач.).

Ластаўчына гняздо.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Турні́к ‘гімнастычная перакладзіна, умацаваная на дзвюх стойках’ (ТСБМ, Баршч.). Запазычана з рус. турни́к ‘тс’, утворанага з турникет (гл.) у пачатку XX ст. Першапачаткова ўзнікла ў цыркачоў, абазначаючы практыкаванне на гэтым гімнастычным снарадзе (Чарных, 2, 272–273; ЕСУМ, 5, 683; Арол, 4, 120).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)