гэ́блік
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
гэ́блік |
гэ́блікі |
| Р. |
гэ́бліка |
гэ́блікаў |
| Д. |
гэ́бліку |
гэ́блікам |
| В. |
гэ́блік |
гэ́блікі |
| Т. |
гэ́блікам |
гэ́блікамі |
| М. |
гэ́бліку |
гэ́бліках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гэ́блік, ‑а, м.
Памянш. да гэбель; невялікі гэбель. Гэблік так спрытна хадзіў у яго руках, што Сымонка не паспеў агледзецца, як на варштаце вырасла куча белапенных стружак. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гэ́бель, -бля, мн. -блі, -бляў, м.
Сталярны інструмент у выглядзе калодкі з шырокім лязом для стругання дрэва.
|| памянш. гэ́блік, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. гэ́бельны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адбо́рнік, ‑а, м.
Гэблік з вузкім лязом для выстругвання фігурнай паверхні чаго‑н. Якога толькі інструменту ў .. [бацькі] не было! І гэблікі, і адборнікі, і калёвачкі, і пазнікі, і пілкі ўсялякія. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нязру́чны, -ая, -ае.
1. Пазбаўлены зручнасці ў карыстанні; дрэнна прыстасаваны для чаго-н.
Нязручнае месца.
Вузкі н. праход.
2. Які не садзейнічае поспеху, непрыдатны для дасягнення жаданых вынікаў.
Н. момант.
3. Няёмкі ў якіх-н. адносінах, які абцяжарвае працу (пра інструмент, работу і пад.).
Н. гэблік.
|| наз. нязру́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Пуцэ́лцал ’шавецкая прылада для навядзення на рантах і абцасах глянцу’ (Скарбы). З нямецкага (пасрэдніцтва ідыш?) Putzholc, параўн. польск. puculec ’дошка для ачышчэння нажоў’, або з ням. Putzhubel, параўн. польск. puchubel ’гэблік для канчатковага выгладжвання паверхні дрэва да бляску’ (Варш. сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сук, ‑а, м.
1. Буйны бакавы парастак, які ідзе ад ствала дрэва. То шышка зваліцца з хваіны, То сук збуцвелы ападзе. Астрэйка. Стаяла .. [груша] голая, счарнелая, з вузлаватымі сукамі. Лынькоў. Хочаш — зверху страляй, забраўшыся на ёмкі сук; хочаш — прама з-за дрэва. Курто.
2. Астатак ад зрэзанага бакавога парастка ствала ў дошцы, бервяне. [Арлоўскі:] — Дошкі ў мяне ёсць, толькі вельмі сукаватыя, ёсць без сукоў, ды ў гразі — гэблі патупіце. Чорны. Стаў Максімка да станка, Гэблік сціснула рука. Шмаргануў — на дошцы сук... Дзеружынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)