гру́канне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. гру́канне
Р. гру́кання
Д. гру́канню
В. гру́канне
Т. гру́каннем
М. гру́канні

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гру́канне ср. стук м.; грохота́нье; громыха́нье; хло́панье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гру́канне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. грукаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Траскатня кулямётаў, груканне гармат і свісты куль абуджалі ўсіх ад сну. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гру́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Ствараць грукат.

Боты грукалі па дашчанай падлозе.

2. Тое, што і грукацца (у 2 знач.).

|| аднакр. гру́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. гру́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грохота́нье груката́нне, -ння ср., гру́канне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сту́канье сту́канне, -ння ср.; гру́канне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стуча́ние сту́канне, -ння ср.; гру́канне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абгру́каць

‘распаўсюдзіць груканне на што-небудзь (вёску, кватэру)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. абгру́каю абгру́каем
2-я ас. абгру́каеш абгру́каеце
3-я ас. абгру́кае абгру́каюць
Прошлы час
м. абгру́каў абгру́калі
ж. абгру́кала
н. абгру́кала
Загадны лад
2-я ас. абгру́кай абгру́кайце
Дзеепрыслоўе
прош. час абгру́каўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

хло́панье

1. ля́панне, -ння ср., бра́зганне, -ння ср., гру́канне, -ння ср.;

2. ля́панне, -ння ср.; ля́сканне, -ння ср., пля́сканне, -ння ср.; ло́панне, -ння ср.;

3. хло́панне, -ння ср., ба́хканне, -ння ср.;

4. лы́панне, -ння ср.; см. хло́пать;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Сту́каць ‘удараць, грукаць; ляскаць’ (ТСБМ, Ласт., Варл.; астрав., ашм., Сл. ПЗБ), сту́гаць з азванчэннем к > г ‘стукаць, важка біць, збіваць’ (ТС), сту́кацца (ТСБМ, Сл. ПЗБ), сюды ж стук ‘кароткі адрывісты гук’ (ТСБМ, ТС; мсцісл., Нар. лекс.), сту́кат ‘тс’, стуката́ць ‘бесперапынна стукаць’ (Нас., Касп., Байк. і Некр., Растарг.), стукаце́ць ‘тс’ (Сл. ПЗБ, Растарг.), стукаце́нь ‘груканне’ (чэрв., навагр., Сл. ПЗБ), стукаце́ць ‘грукатаць, ляпаць’ (ТС), стукуня́ць ‘тс’ (Пар. Том.). Параўн. укр. сту́кати, рус. сту́кать, стараж.-рус. стукъ, стукнути, серб.-ц.-слав. стоукъ ‘гук; шум, звон’, польск. stukać, н.-луж. stukaś, чэш. дыял. stukať, славац. stukať ‘тс’. Прасл. дыял. *stukati гукапераймальнага паходжання; параўн. лат. stukât ‘ісці маленькімі крокамі’, stuknît ‘штурхаць, прасоўвацца ўперад ударамі’, stucinât ‘стукацець, грукаць’ і інш.; гл. Мюленбах-Эндзелін, 3, 1100, 1102; гл. яшчэ Міклашыч, 327; Брукнер, 523; Праабражэнскі, 2, 407; Атрэмбскі, LP, 1, 147; Шустар-Шэўц, 1370. Аналагічна чэш. ťukati ‘пастукваць’, франц. разм. toquer ‘пастукваць’, іт. tocco ‘стук’, тур., крым.-тат. taka, tuka ‘стук (сякеры, малатка)’. Гл. Фасмер, 3, 787; ЕСУМ, 5, 458 (узводзіцца да прасл. *stuk‑). Гл. таксама тукаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)