гла́дкі

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. гла́дкі гла́дкая гла́дкае гла́дкія
Р. гла́дкага гла́дкай
гла́дкае		 гла́дкага гла́дкіх
Д. гла́дкаму гла́дкай гла́дкаму гла́дкім
В. гла́дкі (неадуш.)
гла́дкага (адуш.)		 гла́дкую гла́дкае гла́дкія (неадуш.)
гла́дкіх (адуш.)
Т. гла́дкім гла́дкай
гла́дкаю		 гла́дкім гла́дкімі
М. гла́дкім гла́дкай гла́дкім гла́дкіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гла́дкі, -ая, -ае.

1. Роўны, без упадзін і выступаў.

Г. стол.

Гладкая пляцоўка.

2. перан. Просты, лёгкі для разумення (пра мову, верш, думкі і пад.).

Г. стыль.

Лектар гаварыў гладка (прысл.).

3. Сыты, адкормлены (разм.).

Гладкія коні.

Г. пан.

|| наз. гла́дкасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гла́дкі в разн. знач. гла́дкий; (о поверхности земли, почвы — ещё) ро́вный; (откормленный — ещё) упи́танный; по́лный, жи́рный, ту́чный;

г. ка́мень — гла́дкий ка́мень;

г. лоб — гла́дкий лоб;

~кая сцяна́ — гла́дкая (ро́вная) стена́;

~кая прычо́ска — гла́дкая причёска;

г. стыль — гла́дкий слог;

~кія шчо́кі — гла́дкие щёки;

г. пан — по́лный (жи́рный, ту́чный) господи́н;

г. конь — упи́танная ло́шадь;

◊ ~кай даро́гі — ска́тертью доро́га

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гла́дкі, ‑ая, ‑ае; ‑дак, ‑дка.

1. Роўны, без упадзін і выступаў. Гладкі асфальт. Гладкая пляцоўка. □ Аэрадром займаў вялізнае гладкае поле. Бядуля. Калёсы .. затарабанілі па роўнай гладкай дарозе. Скрыган. // Не шурпаты, слізкі, прыемны на дотык. Гладкае шкло. Гладкая папера. // Прамы, не завіты (пра валасы). Гладкая прычоска.

2. перан. Складны, плаўны, лёгкі для разумення (пра мову, верш, думкі і пад.). Суседкі слухалі, слёзы выціралі і дзівіліся, адкуль такі гладкі язык у заўсёды маўклівай Аўдоцця. Бядуля.

3. Разм. Сыты, адкормлены. Рыхтуючыся да суровай зімы, .. [мядзведзіца] зрабілася тлустай і гладкай. В. Вольскі. У сваёй маткі ўсе дзеткі гладкі. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гла́дкі ’гладкі’ (БРС, Шат., Нас., Бяльк.). Рус. гла́дкий, укр. гла́дкий, польск. gładki, чэш. hladký, серб.-харв. гла̏дак, ст.-слав. гладъкъ ’тс’. Прасл. *gladъ‑kъ, прыметнік з асновай на ‑ŭ і суфіксам ‑kъ (у якім бачаць элемент з дэмінутыўным значэннем). Роднасныя формы: літ. glodùs, ст.-в.-ням. glat (ням. glatt) ’тс’, лац. glaber ’без валос, лысы’ (*ghlədh‑ro‑). Агляд форм гл. у Слаўскага, 1, 287. Гл. яшчэ Фасмер, 1, 409; Траўтман, 90–91; Бернекер, 1, 300. Сюды і гладю́чы ’сыты, мажны’ (Сл. паўн.-зах.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

люстра́на-гла́дкі

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. люстра́на-гла́дкі люстра́на-гла́дкая люстра́на-гла́дкае люстра́на-гла́дкія
Р. люстра́на-гла́дкага люстра́на-гла́дкай
люстра́на-гла́дкае		 люстра́на-гла́дкага люстра́на-гла́дкіх
Д. люстра́на-гла́дкаму люстра́на-гла́дкай люстра́на-гла́дкаму люстра́на-гла́дкім
В. люстра́на-гла́дкі (неадуш.)
люстра́на-гла́дкага (адуш.)		 люстра́на-гла́дкую люстра́на-гла́дкае люстра́на-гла́дкія (неадуш.)
люстра́на-гла́дкіх (адуш.)
Т. люстра́на-гла́дкім люстра́на-гла́дкай
люстра́на-гла́дкаю		 люстра́на-гла́дкім люстра́на-гла́дкімі
М. люстра́на-гла́дкім люстра́на-гла́дкай люстра́на-гла́дкім люстра́на-гла́дкіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гладка...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. гладкі, напр.: гладкаскуры, гладкашэрсны, гладкалісты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

по́лаз¹, -а, мн. палазы́, палазо́ў, м.

Гладкі, коўзкі, загнуты спераду брус, пласціна.

Санныя палазы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

галы́ш

‘гладкі камень’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. галы́ш галышы́
Р. галыша́ галышо́ў
Д. галышу́ галыша́м
В. галы́ш галышы́
Т. галышо́м галыша́мі
М. галышы́ галыша́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

галы́ш, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Голае дзіця, голы чалавек.

2. Невялікі круглы гладкі камень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)