Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
гла́дкі, -ая, -ае.
1. Роўны, без упадзін і выступаў.
Г. стол.
Гладкая пляцоўка.
2.перан. Просты, лёгкі для разумення (пра мову, верш, думкі і пад.).
Г. стыль.
Лектар гаварыў гладка (прысл.).
3. Сыты, адкормлены (разм.).
Гладкія коні.
Г. пан.
|| наз.гла́дкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гла́дків разн. знач. гла́дкий; (о поверхности земли, почвы — ещё) ро́вный; (откормленный — ещё) упи́танный; по́лный, жи́рный, ту́чный;
г. ка́мень — гла́дкий ка́мень;
г. лоб — гла́дкий лоб;
~кая сцяна́ — гла́дкая (ро́вная) стена́;
~кая прычо́ска — гла́дкая причёска;
г. стыль — гла́дкий слог;
~кія шчо́кі — гла́дкие щёки;
г. пан — по́лный (жи́рный, ту́чный) господи́н;
г. конь — упи́танная ло́шадь;
◊ ~кай даро́гі — ска́тертью доро́га
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гла́дкі, ‑ая, ‑ае; ‑дак, ‑дка.
1. Роўны, без упадзін і выступаў. Гладкі асфальт. Гладкая пляцоўка. □ Аэрадром займаў вялізнае гладкае поле.Бядуля.Калёсы .. затарабанілі па роўнай гладкай дарозе.Скрыган.// Не шурпаты, слізкі, прыемны на дотык. Гладкае шкло. Гладкая папера.// Прамы, не завіты (пра валасы). Гладкая прычоска.
2.перан. Складны, плаўны, лёгкі для разумення (пра мову, верш, думкі і пад.). Суседкі слухалі, слёзы выціралі і дзівіліся, адкуль такі гладкі язык у заўсёды маўклівай Аўдоцця.Бядуля.
3.Разм. Сыты, адкормлены. Рыхтуючыся да суровай зімы, .. [мядзведзіца] зрабілася тлустай і гладкай.В. Вольскі.У сваёй маткі ўсе дзеткі гладкі.Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гла́дкі
1. glatt, ében;
гла́дкая даро́гаébener Weg;
гла́дкая ску́ра glátte Haut;
2.разм (сыты) gemästet; wóhl genährt;
спра́ва ідзе́ гла́дка die Sáche verläuft glatt [réibungslos]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
Гла́дкі ’гладкі’ (БРС, Шат., Нас., Бяльк.). Рус.гла́дкий, укр.гла́дкий, польск.gładki, чэш.hladký, серб.-харв.гла̏дак, ст.-слав.гладъкъ ’тс’. Прасл.*gladъ‑kъ, прыметнік з асновай на ‑ŭ і суфіксам ‑kъ (у якім бачаць элемент з дэмінутыўным значэннем). Роднасныя формы: літ.glodùs, ст.-в.-ням.glat (ням.glatt) ’тс’, лац.glaber ’без валос, лысы’ (*ghlədh‑ro‑). Агляд форм гл. у Слаўскага, 1, 287. Гл. яшчэ Фасмер, 1, 409; Траўтман, 90–91; Бернекер, 1, 300. Сюды і гладю́чы ’сыты, мажны’ (Сл. паўн.-зах.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гладка...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.гладкі, напр.: гладкаскуры, гладкашэрсны, гладкалісты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́лаз¹, -а, мн. палазы́, палазо́ў, м.
Гладкі, коўзкі, загнуты спераду брус, пласціна.
Санныя палазы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)