гла́баць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
гла́баю |
гла́баем |
| 2-я ас. |
гла́баеш |
гла́баеце |
| 3-я ас. |
гла́бае |
гла́баюць |
| Прошлы час |
| м. |
гла́баў |
гла́балі |
| ж. |
гла́бала |
| н. |
гла́бала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
гла́бай |
гла́байце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
гла́баючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Гла́баць ’забіраць, грабіць’ (Нас.), глабаць ’мацаць’ (Сцяц. Словаўтв.). Форма з чаргаваннем вакалізму да слав. *globiti (з рознымі значэннямі; параўн. балг. сглобя́ ’збіраць, змацоўваць’, серб.-харв. згло̀бити ’тс’, польск. głobić, чэш. hlobiti і г. д.). Гл. Фасмер, 1, 413; Слаўскі, 1, 291. Форма *glabati вядома ў некаторых слав. мовах. Параўн. і польск. głabać, głabnąć (у Брукнера, 143: пад głobić) ’схапіць, заграбаць’. Можна ставіць пытанне, ці не запазычана гла́баць у бел. мове проста з польск. głabać ’тс’. Аб гэтым можа сведчыць выбухное ґ у ґлабаць ’мацаць’, засведчанае ў Сцяц. Словаўтв. Да славянскіх магчымых сувязей параўн. Трубачоў, Эт. сл., 6, 131–134 (пад *globa, *globati, *globiti).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перагла́баць ’перанасіць, забраць’ (Касп.). Да пера- і гла́баць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыгла́баць ’прыбраць да рук’ (Байк. і Некр.). Прэфіксальнае ўтварэнне да гла́баць ’забіраць, рабаваць’ (гл.). Гл. таксама ЕСУМ, 1, 518 (пад глаби́на).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)