гаро́дніна, -ы, ж., зб.
Тое, што і агародніна.
|| прым. гаро́днінны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гаро́дніна
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
гаро́дніна |
| Р. |
гаро́дніны |
| Д. |
гаро́дніне |
| В. |
гаро́дніну |
| Т. |
гаро́днінай
гаро́днінаю |
| М. |
гаро́дніне |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гаро́дніна ж., см. агаро́дніна
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гаро́дніна, ‑ы, ж.
Разм. Агародніна. Была гэта восень багатай, прыгожай: У полі калоссем калгаснага збожжа, Гароднінай спелай і бэрамі ў садзе. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плён, -у, м.
1. Тое, што вырашчана: садавіна, гародніна, зерне і пад.; ураджай.
Даваць п.
2. перан. Вынік старанняў, дасягненне.
П. сваёй працы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
свежамаро́жаны, ‑ая, ‑ае.
Замарожаны ў свежым выглядзе. Свежамарожаная рыба. Свежамарожаная гародніна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гюве́ч, ‑у, м.
1. Страва з смажанага мяса з агароднінай.
2. Кансерваваная гародніна з мясам.
[Тур. qiiveç.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сыр’ё ’ўсё наогул сырое’, ’не высахлае’ (Нас.), ’уся садавіна і тая гародніна, якую ядуць сырой’ (Варл.), ’сырыя дровы; садавіна, гародніна’ (Юрч. Вытв.). Зборны назоўнік ад сыры, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ва́рыва ’варэнне (працэс)’ (Юрч., Янк. I, БРС); ’агародныя расліны, што ўжываюцца да стравы’ (КЭС); ’гародніна’ (Шат., Касп., Янк. БП, Др.-Падб., Янк. I, 47); ’сцяблы і лісце буракоў’ (ДБА, 868, Бяльк., Касп., Гарэц., Юрч.); ’буракі’ (Касп.), у дыял. ва́ріво, ва́рэво, ва́рво, ва́рыво (гл. Вештарт, Лекс. Палесся, 129). Укр. ва́рево, ва́риво ’вараная страва; квашаная гародніна’, рус. ва́рево ’вараная страва’; ’гародніна, зелень; гародніна, прыгатоўленая на зіму’, польск. warzywa ’гародніна, зелень’ і г. д. Слав. *varivo (да вары́ць); агляд слав. форм і значэнняў Вештарт (Лекс. Палесся, 130–131; там жа і меркаванні пра магчымы шлях семантычнага развіцця). Да адлюстравання *varivo ў ст.-бел. мове гл. Казачонак, Весці АН БССР, 1975, № З, 117–118.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жо́ўкнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.
Рабіцца жоўтым, жаўцець. Пасля амаль месячнай спякоты пачала жоўкнуць бульба, вянуць гародніна. Шамякін. Ад гарачыні вяла лісце і бы, жоўк і прападаў на вачах гарбузнік. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)