смо́ква, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

Плод смакоўніцы, вінная ягада.

|| прым. смако́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вінны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вінны́ вінна́я вінно́е вінны́я
Р. вінно́га вінно́й
вінно́е		 вінно́га вінны́х
Д. вінно́му вінно́й вінно́му вінны́м
В. вінны́ (неадуш.)
вінно́га (адуш.)		 вінну́ю вінно́е вінны́я (неадуш.)
вінны́х (адуш.)
Т. вінны́м вінно́й
вінно́ю		 вінны́м вінны́мі
М. вінны́м вінно́й вінны́м вінны́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ві́нны

‘вінаваты’

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ві́нны
ві́нен		 ві́нная
ві́нна		 ві́ннае
ві́нна		 ві́нныя
Р. ві́ннага ві́ннай
ві́ннае		 ві́ннага ві́нных
Д. ві́ннаму ві́ннай ві́ннаму ві́нным
В. ві́нны
ві́ннага (адуш.)		 ві́нную ві́ннае ві́нныя
ві́нных (адуш.)
Т. ві́нным ві́ннай
ві́ннаю		 ві́нным ві́ннымі
М. ві́нным ві́ннай ві́нным ві́нных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

смо́ква, ‑ы, ж.

1. Плод смакоўніцы; інжыр, вінная ягада.

2. Тое, што і смакоўніца (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ві́нны

‘які мае адносіны да віна’

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ві́нны ві́нная ві́ннае ві́нныя
Р. ві́ннага ві́ннай
ві́ннае		 ві́ннага ві́нных
Д. ві́ннаму ві́ннай ві́ннаму ві́нным
В. ві́нны (неадуш.)
ві́ннага (адуш.)		 ві́нную ві́ннае ві́нныя (неадуш.)
ві́нных (адуш.)
Т. ві́нным ві́ннай
ві́ннаю		 ві́нным ві́ннымі
М. ві́нным ві́ннай ві́нным ві́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

віна́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Разм. уст. Вінная бутэлька, пасудзіна для віна. Пракоп дастаў з аднае кішэні вінарку чырвонага. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ві́нны ​1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да віна. Вінны пах. // Прызначаны для віна. Вінны склеп. Вінны посуд.

•••

Вінная кіслата гл. кіслата.

Вінная ягада гл. ягада.

Вінны камень гл. камень.

Вінны спірт гл. спірт.

ві́нны ​2, ‑ая, ‑ае; вінен, вінна.

Разм. Тое, што і вінаваты (у 1, 2 і 4 знач.).

•••

Богу душою не вінны — тое, што і богу душою не вінаваты (гл. вінаваты).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вінапо́лька ’вінная крама’ (КТС, Касп.). Рус. винополия ’казённая вінная крама’, тул. винополка, арл. винополь, пск., кур., пенз., арл. винополька ’тс’. Бел. лексема запазычана з рус. винополька, якое з’яўляецца лексічным скарачэннем, узнікшым у выніку намінацыі рус. винная монополия > винополия.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вінарка ’бутэлька для віна’ (КТС) утворана ад лексемы віна́рня ’вінны пограб’; ’вінная крама’. Суф. ‑ка той самы, што і ў лексем бутэлька (гл.), мане́рка ’біклага’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

інжы́р, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Паўднёвае пладовае дрэва сямейства тутавых; фігавае дрэва, смакоўніца.

2. ‑у. Салодкі мясісты плод гэтага дрэва; фіга, смоква, вінная ягада. / у знач. зб. У гэты час старая служанка прынесла віно і драўляную талерку з сушаным інжырам і рознымі яшчэ прысмакамі. Самуйлёнак.

[Перс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)