відэ́лец

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. відэ́лец відэ́льцы
Р. відэ́льца відэ́льцаў
Д. відэ́льцу відэ́льцам
В. відэ́лец відэ́льцы
Т. відэ́льцам відэ́льцамі
М. відэ́льцы відэ́льцах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

відэ́лец, -льца, мн. -льцы, -льцаў, м.

Сталовы прыбор у выглядзе ручкі з доўгімі зубамі.

|| прым. відэ́лечны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

відэ́лец, -льца м. ви́лка ж. (столовая)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

відэ́лец, ‑льца, м.

Сталовы прыбор у выглядзе ручкі з доўгімі зубамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Відэ́лец ’відэлец’ (БРС, Сцяшк., Касп.) запазычана з польск. widelec ’тс’ у XVII ст. (Булыка, Запазыч., 62).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

відэ́льцы, см. відэ́лец

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Відэ́лка ’відэлец’ (Нас., Касп.) — кантамінаваная форма ад бел. відэлец і рус. вилка ’тс’. Сюды ж відэлкі (Шат.), а таксама відэлька ’тс’ (КТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Відзельца ’відэлец’ (нараўл., Мат. Гом.) — відазмененае відэлец пры дапамозе суф. ‑ль‑ца, які надае слову памяншальнае значэнне. Тое ж бел. відэльца (Касп.). Сюды ж відзелец.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Відзёлка ’відэлец’ (Мат. Гом.). Утворана ад відэлец (гл.) па тыпу сядзёлка (гл.) пры дапамозе суф. ‑к‑a. Параўн. рус. смал., кур., варон., арл. виделка, видёлка ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.

1. за каго-што. Тое, што і чапляцца (у 1 знач.).

2. што. Падчэпліваць, браць чым-н. вострым.

Ч. скварку на відэлец.

3. што на што. Вешаць (разм.).

Ч. фіранкі.

4. што. Надзяваць што-н. (разм.).

Ч. акуляры.

5. Тое, што і чапляцца (у 4 знач.).

|| наз. чапля́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)