Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вярта́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вярта́ю |
вярта́ем |
| 2-я ас. |
вярта́еш |
вярта́еце |
| 3-я ас. |
вярта́е |
вярта́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вярта́ў |
вярта́лі |
| ж. |
вярта́ла |
| н. |
вярта́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вярта́й |
вярта́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
вярта́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вярта́ць несов., см. варо́чаць I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вярта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да вярнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вярну́ць¹, -ну́, ве́рнеш, ве́рне; -ні́; ве́рнуты; зак., каго-што.
1. Аддаць узятае назад.
В. доўг.
2. Прымусіць або даць магчымасць вярнуцца назад.
В. дамоў.
В. бацьку дзецям.
В. да жыцця (вылечыць).
|| незак. вярта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і варо́чаць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
возвраща́ть несов. варо́чаць, вярта́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дэнацыяналізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.
Вярнуць (вяртаць) нацыяналізаваную маёмасць ранейшым уладальнікам.
|| наз. дэнацыяналіза́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэпатрыі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., каго (што) (кніжн.).
Вярнуць (вяртаць) на радзіму ваеннапалонных, грамадзянскіх асоб, бежанцаў, эмігрантаў.
|| наз. рэпатрыя́цыя, -і, ж.
|| прым. рэпатрыяцы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вярта́цца ’варочацца, прыходзіць назад’ і вяртаць ’тс’; ’аддаваць назад’; ’кідаць, перакульваць, варочаць’ (БРС, КТС, Яруш., Бяс.). Укр. вертати ’варочаць, вяртацца, паварочваць, скідаць, звальваць’, рус. вертать: смал., наўг. ’аддаваць назад узятае, захопленае’, пенз. ’вяртаць каго-небудзь назад’, смал., наўг., паўд. вертаться ’вяртацца, варочацца назад’, польск. wracać się ’вяртацца’, wracać ’вяртацца; вяртаць’, н.-луж. wrośiś ’паварочваць’; ’скручваць, вярцець’; ’абарачацца’; в.-луж. wróćeć ’вяртаць, браць назад’, wróćeć so ’вяртацца’; ’адбівацца, адскокваць’, чэш. vraceti (se) ’мяняць кірунак, пасылаць назад’; ’вяртаць назад’; ’аддаць (нейкую рэч)’, славац. vracať ’мяняць у адваротны бок кірунак руху каго-небудзь’; ’прыводзіць да пачатковага стану’; ’аддаваць, вяртаць’, славен. vráčati ’вяртаць, варочаць’; ’аддаваць доўг’, vráčati se ’вяртацца’, серб.-харв. вр̏тати се ’вяртацца’, вра̏ћати ’вяртаць, аддаваць’; ’варочацца назад’, вра̏ћати се ’вяртацца’, балг. връщам ’аддаваць назад, вяртаць’; ’вяртацца’. Прасл. vьrtěti, vortiti. Прасл. vьrtati — фактатыў на ‑ati ад vьrtěti, vьrtjǫ (Скок, 3, 631). Да вярце́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
варача́ць
‘вяртаць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
варача́ю |
варача́ем |
| 2-я ас. |
варача́еш |
варача́еце |
| 3-я ас. |
варача́е |
варача́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
варача́ў |
варача́лі |
| ж. |
варача́ла |
| н. |
варача́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
варача́й |
варача́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
варача́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)