вяпру́к, вепрука́, мн. вепрукі́, вепруко́ў, м.
Самец свойскай свінні.
|| памянш. вепручо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.
|| прым. вепручы́ны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вяпру́к
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
вяпру́к |
вепрукі́ |
| Р. |
вепрука́ |
вепруко́ў |
| Д. |
вепруку́ |
вепрука́м |
| В. |
вепрука́ |
вепруко́ў |
| Т. |
вепруко́м |
вепрука́мі |
| М. |
вепруку́ |
вепрука́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вяпру́к (род. вепрука́) м.
1. вепрь, каба́н;
2. перен., бран. бо́ров, каба́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вяпру́к, вепрука, м.
Самец свінні. Неяк.. [Леўка] скмеціў, што Панюкоў Ціхон забіў перад вялікаднем ладнага вепрука. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вяпру́к ’кабан’ (БРС, Мал., Шн., Нас., Бяльк., Сцяшк. МГ); ’кастрыраваны кабан’ (Інстр. II, ДАБМ, 885); ’парсюк, дзікі парсюк, дзік’ (Сцяшк. МГ). Да пашырэння слова вяпру́к ’пакладаны кабан’ і роднасных форм (вапе́р, япру́к і інш.) гл. ДАБМ, карта № 292. Форма вяпру́к вядома на значнай частцы беларускай тэрыторыі ў гаворках і пранікла ў літаратурную мову. Параўн. яшчэ рус. дыял. (смал.) вапер, ваперь, вепирь, вапрюк ’тс’ (СРНГ). Слова гэта праславянскае (*veprь; параўн. рус. вепрь, укр. вепр, ве́пер, польск. wieprz, чэш. vepř, ст.-слав. вепрь, балг. ве́пър, серб. ве̏пар і г. д.). Непасрэдна *veprъ адлюстроўваецца ў бел. вапе́р, вя́пер, ве́пер (гл., там і этымалагічныя версіі). Да вяпру́к; параўн. яшчэ Мартынаў, Лекс. Палесся, 8.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
япру́к, -ка́ м., см. вяпру́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
клык, ‑а, м.
Тое, што і ікол. Вяпрук круціцца, але яму не дастаць сабаку клыкамі! Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бі́ты, -ая, -ае.
1. Забіты, зарэзаны; настраляны (пра дзічыну).
Б. вяпрук.
2. Разбіты на кавалкі, расколаты.
Б. посуд.
3. Валены.
Бітыя валёнкі.
◊
Бітая гадзіна (разм.) — доўгі час, больш за гадзіну.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)