Вэ́длуґ, во́длуг ’паводле, у параўнанні’ (Мал., Шат., Сцяц., Жд., Янк. Мат.), вэ́длуг (тураў., Выг. дыс.), вэ́длук (Бір. Дзярж.). Ст.-бел. ведлугъ (Булыка, Запазыч.). Запазычанне з польск. według (< vъ‑dъlg‑, vъ‑dьig‑; аб польскім слове гл. Брукнер, 90). Бел. форму водлуг можна лічыць адаптацыяй (першая частка трансфармавалася паводле ўсх.-слав. во‑ < въ). Таму вельмі няпэўнымі здаюцца меркаванні Яшкіна, Бел.-польск. ізал., 154–155 (форма ‑длуг ясна ўказвае на польскую фанетыку: długi). Гл. яшчэ Булахаў, Веснік БДУ, № 1, 1973, 59–61.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́длуг ’адносна чаго, згодна з чым’ (Нас., Шат., Касп., Бяльк., КТС). Гл. вэдлуг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паво́длуг ’у адпаведнасці з чым-н., згодна з чым-н.’ (КЭС, лаг.), павэдлуг ’тс’ (Яруш., ТС, Сл. ПЗБ), павэдлук ’акрамя’ (З нар. сл., гродз.). Гл. вэдлуг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Навэ́длуг, наведлуг, наву́длуг ’у параўнанні’ (Сцяшк. Сл., ТС), навэдлух ’тс’ (мядз., Сл. ПЗБ). Мясцовае ўтварэнне на базе польск. według ’паводле, у параўнанні’ (гл. вэдлуг) па тыпу накшталт і пад., магчыма, па ўзору архаічнага, захаванага на ўсходзе Беларусі навы́дла (< на‑водле) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)