выбуха́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. выбуха́е выбуха́юць
Прошлы час
м. выбуха́ў выбуха́лі
ж. выбуха́ла
н. выбуха́ла

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́бухаць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́бухаю вы́бухаем
2-я ас. вы́бухаеш вы́бухаеце
3-я ас. вы́бухае вы́бухаюць
Прошлы час
м. вы́бухаў вы́бухалі
ж. вы́бухала
н. вы́бухала
Загадны лад
2-я ас. вы́бухай вы́бухайце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́бухаўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

выбуха́ць несов.

1. взрыва́ться;

2. (устремляться наружу) вырыва́ться;

3. (внезапно возникать, с силой проявляться) вспы́хивать, разража́ться;

1-3 см. вы́бухнуць 1-3

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́бухаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. што. Выліць, высылаць усё адразу. Выбухаць усю ваду.

2. Вырасці, стаць вялікім. [Светлік:] — У два чалавечыя росты выбухалі канапелькі, як лес гулі. Лынькоў.

выбуха́ць, ‑ае.

Незак. да выбухнуць ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́бухнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; зак.

1. Узарвацца.

Снарад выбухнуў.

2. З сілай вырвацца адкуль-н.

Полымя з дымам выбухнула з печы.

3. перан. Нечакана пачацца, раптоўна ўзнікнуць (пра пачуцці, грамадскія ўзрушэнні).

Выбухнуў гнеў.

Выбухнула забастоўка.

|| незак. выбуха́ць, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Вы́бухаць праст. ’выпіць, выліць, з’есці чаго-небудзь многа’ (БРС, Жд., 3). Да бу́хаць ’стукаць, біць, есці з шумам, хутка піць, ліць’; параўн. аналагічныя ўжыванні іншых дзеясловаў са значэннем ’біць, стукаць і інш.’: трахнуць, хлопнуць і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

выбухаць, рвацца, узрывацца

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

Вы́бух ’узрыў, вывяржэнне’ (БРС, Гарэц., Байк. і Некр.), укр. ви́бух ’тс’, польск. wybuch ’тс’. Ад выбуха́ць (да бу́хаць, гл.); аднак адсутнасць рус. формы, магчыма, сведчыць пра запазычанне з польск. мовы; параўн. вы́бухнуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разража́ться несов.

1. (проявляться с силой) выбуха́ць; (подниматься) узніма́цца;

2. (смехом, бранью и т. п.) пачына́ць (рагата́ць, ла́яцца і да таго́ падо́бнае);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

взрыва́ться​I несов.

1. узрыва́цца, выбуха́ць; (подрываться) падрыва́цца; (разрушаться) разбура́цца, разбу́рвацца;

2. перен., разг. абура́цца; см. взорва́ться;

3. страд. узрыва́цца; падрыва́цца; разбура́цца, разбу́рвацца; см. взрыва́ть​I.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)